Γ. Δημήτραινας, Εγκλήματα κατ΄εξακολούθηση, 2021
Δύο χρόνια μετά τη θέση του Νέου Ποινικού Κώδικα σε ισχύ είναι φανερό ότι λειτουργεί και εφαρμόζεται έχοντας ήδη συντελέσει σημαντικά στον εκσυγχρονισμό της δομής του ποινικού μας συστήματος. Ωστόσο, είναι αλήθεια ότι η μετάβαση σε ένα νέο σύστημα πάντοτε προκαλεί δυσλειτουργικές τριβές και κραδασμούς, ενώ παράλληλα, γεννώνται ζητήματα που χρήζουν μελέτης και κριτικής προσέγγισης. Είναι, βέβαιο, ότι ο Ποινικός Κώδικας συνιστά αυτή τη στιγμή ένα νέο κανονιστικό πλαίσιο, μέσα στο οποίο η επιστημονική συζήτηση και για τα εγκλήματα κατ’ εξακολούθηση τίθεται σε νέα βάση. Παρά το γεγονός ότι αυτές καθαυτές οι αλλαγές στις προβλέψεις του άρθρου 98 ΠΚ είναι ελάχιστες, η αλλαγή του ποινικού μας συστήματος αναδεικνύει με σαφήνεια την παρουσία μιας αληθινής πραγματικής συρροής με ειδικά χαρακτηριστικά, η οποία γίνεται αντιληπτή στον εξωτερικό κόσμο ως ιστορική ενότητα εγκληματικής διαδρομής και όχι ως ενιαίο έγκλημα.
Ειδικότερα, στο πρώτο μέρος του έργου καταγράφονται η διαχρονική εξέλιξη των σχετικών προβλέψεων, οι αντίστοιχες απόψεις της θεωρίας και οι θέσεις της νομολογίας. Στο δεύτερο μέρος αποτυπώνεται η προσπάθεια προσδιορισμού των προϋποθέσεων και των χαρακτηριστικών της αξιόποινης συμπεριφοράς του δράστη, που οδηγεί σε ορισμένες περιπτώσεις αληθινής πραγματικής συρροής εγκλημάτων στην επιβολή ενιαίας ποινής –είτε στην ηπιότερη (άρθρο 98 § 1 ΠΚ) είτε στην αυστηρότερη εκδοχή της (άρθρο 98 § 2 ΠΚ). Ο επαναπροσδιορισμός και η επίλυση ορισμένων κρίσιμων δογματικών ζητημάτων του ουσιαστικού ποινικού δικαίου, με σημείο αναφοράς τις αναλύσεις του δεύτερου μέρους, επιχειρείται αντίστοιχα στο τρίτο μέρος του βιβλίου.
Το έργο παρουσιάζει συστηματική δομή και στόχο έχει να καλύψει συνολικά τα κρισιμότερα ζητήματα γύρω από τα εγκλήματα κατ’ εξακολούθηση.
Πληροφορίες έκδοσης
Πίνακας περιεχομένων +
Περιεχόμενα
Πρόλογος
Περιεχόμενα
Συντομογραφίες
Μέρος Α΄
Διαχρονική εξέλιξη της πρόβλεψης
για το έγκλημα κατ’ εξακολούθηση
1. Το παρελθόν: προϊσχύσαν δίκαιο
1.1. Ο Ποινικός Νόμος: ανάμεσα στην «αληθινή συρροή» και στη «μία ενιαία πράξη»
1.2. Ο παλαιός Ποινικός Κώδικας και ο Ν. 1608/1950: μια συγχρονισμένη νομοθετική αντίφαση
1.2.1. Το κατ’ εξακολούθηση έγκλημα στον παλαιό Ποινικό Κώδικα
1.2.2. Η πρόβλεψη του άρθρου 98 ΠΚ (: πρώτη χρονική περίοδος 1951-1999)
1.2.3. Η αντιμετώπισή της στο πεδίο της θεωρίας
1.2.4. Η αντιμετώπισή της στο πεδίο της νομολογίας
1.3. Το παράλληλο σύστημα: κατ’ εξακολούθηση έγκλημα στο Ν. 1608/1950 (1951-2019)
1.4. Ο επαναπροσδιορισμός του κατ’ εξακολούθηση εγκλήματος στον παλαιό Ποινικό Κώδικα
1.4.1. Η προσθήκη δεύτερης παραγράφου στο άρθρο 98 ΠΚ (: δεύτερη χρονική περίοδος 1999-2019): η διατήρηση της αντίφασης και η διεύρυνση της σύγχυσης
1.4.2. Οι απόψεις της θεωρίας για την προσθήκη της § 2 στο άρθρο 98 ΠΚ
1.4.3. Η θέση της νομολογίας μετά την προσθήκη της § 2 στο άρθρο 98 ΠΚ
Μέρος Β΄
Εγκλήματα κατ’ εξακολούθηση στο ισχύον δίκαιο
2. Το παρόν: ισχύον δίκαιο
2.1. Η νομοθετική προεργασία
2.2. Το έγκλημα κατ’ εξακολούθηση στον Ποινικό Κώδικα
2.2.1. Η νομοθετική πρόβλεψη
2.2.2. Πρώτες διαφοροποιήσεις σε σχέση με τις παλαιότερες ρυθμίσεις
2.3. Οι απόψεις της θεωρίας
2.4. Η θέση της νομολογίας
3. Εγκλήματα τελούμενα κατ’ εξακολούθηση: η θέση της μελέτης
3.1. Η πρόβλεψη της § 1 του άρθρου 98 ΠΚ
3.1.1. Ιδιάζουσα αληθινή πραγματική συρροή
3.1.2. Επαναπροσδιορισμός κριτηρίων συγκρότησης εγκλημάτων κατ’ εξακολούθηση στην παράγραφο 1 του άρθρου 98 ΠΚ
3.1.3. Η σταθερή τάση επανάληψης της αξιόποινης συμπεριφοράς
3.1.4. Σχηματισμός ενιαίας ποινής
3.2. Η πρόβλεψη της § 2 του άρθρου 98 ΠΚ
3.2.1. Εγκλήματα κατ’ εξακολούθηση
3.2.2. Επαναπροσδιορισμός κριτηρίων συγκρότησης εγκλημάτων κατ’ εξακολούθηση στην παράγραφο 2 του άρθρου 98 ΠΚ
3.2.3. Η επαναληπτικότητα της συμπεριφοράς και η παράλληλη νομοτυπικότητα της αξιολόγησης του συνολικού περιουσιακού αποτελέσματος
3.2.4. Σχηματισμός ενιαίας ποινής
3.3. Οι αυτοτελείς εγκληματικές συμπεριφορές: σημείο συνάντησης και κριτήριο επίλυσης ειδικότερων δογματικών ζητημάτων
Μέρος Γ΄
Κρίσιμα δογματικά ζητήματα σε επαναπροσδιορισμό
4. Εγκλήματα κατ’ εξακολούθηση και λειτουργία της αρχής της νομιμότητας (: εφαρμογή του άρθρου 1 ΠΚ)
5. Εγκλήματα κατ’ εξακολούθηση και διαχρονικό δίκαιο (: εφαρμογή του άρθρου 2 ΠΚ)
6. Ο τόπος τέλεσης στα εγκλήματα κατ’ εξακολούθηση (: εφαρμογή άρθρου 16 ΠΚ)
7. Ο χρόνος τέλεσης και η παραγραφή στα εγκλήματα κατ’ εξακολούθηση (: εφαρμογή άρθρων 17 ΠΚ και 111 επ. ΠΚ)
8. Η οριστική έλλειψη της έγκλησης στα εγκλήματα κατ’ εξακολούθηση
8.1. Έγκληση και ποινική δίωξη
8.2. Εγκλήματα κατ’ εξακολούθηση κατ’ έγκληση διωκόμενα
8.3. Εγκλήματα κατ’ εξακολούθηση στην αλλοδαπή (: άρθρα 6 § 3 και 7 § 2 ΠΚ)
9. Η προβληματική της απόπειρας στα εγκλήματα κατ’ εξακολούθηση
10. Ζητήματα συμμετοχής στα εγκλήματα κατ’ εξακολούθηση
11. Ζητήματα συρροής στα εγκλήματα κατ’ εξακολούθηση
11.1. Ζητήματα συρροής ποινών διαφορετικών συστημάτων επιβολής ποινών
11.2. Ζητήματα επιγενόμενης συρροής (: άρθρο 97 ΠΚ)
11.3. Ζητήματα επιγενόμενης συρροής όταν υπάρχουν αμετάκλητες καταδικαστικές αποφάσεις (: άρθρα 550 και 551 ΚΠΔ)
12. Ειδικά ζητήματα ποινικής κύρωσης: εξακολουθητική συρροή πράξεων ανήλικου δράστη
12.1. Κρίσιμες διατάξεις ουσιαστικού ποινικού δικαίου: η ποινική μεταχείριση του ανήλικου δράστη
12.2. Η ποινική μεταχείριση της συρροής των αξιόποινων συμπεριφορών του ανήλικου δράστη
12.3. Η ποινική μεταχείριση της εξακολουθητικής συρροής πράξεων ανήλικου δράστη.
13. Επίμετρο: η επιρροή των λόγων άρσης του αδίκου, του καταλογισμού και του αξιοποίνου στην εξακολουθητική συρροή
14. Τελικές παρατηρήσεις
Βιβλιογραφία
Ελληνική
Ξενόγλωσση
Τύπος περιεχομένου
Κατηγορίες
Σχετικές εκδόσεις
