Γ. Διαμαντόπουλος/Μ.-Α. Μαντζαφλέρη/Κ. Παπαχρήστου-Δημητράς, Ανταλλάξιμα Κτήματα, 2022
Ένα ιστορικό γεγονός που συνέβη εκατό χρόνια πριν και οι νομικές συνέπειές του απασχολούν μέχρι σήμερα τη νομολογία των ελληνικών δικαστηρίων, όλων των βαθμίδων. Ειδικότερα, με την από 30.1.1923 Σύμβαση της Λωζάνης, την πρώτη ιστορικά συμφωνία που κατέληγε στην καθιέρωση υποχρεωτικής και μαζικής ανταλλαγής του πληθυσμού δύο διαφορετικών επικρατειών, με αποτέλεσμα την εμφάνιση για πρώτη φορά του όρου της «ανταλλαγής πληθυσμών», εφόσον έως τότε στις συνήθεις πληθυσμιακές μετακινήσεις λόγω της μεταβολής του καθεστώτος της εδαφικής κυριαρχίας μίας περιοχής εφαρμόζονταν η αρχή της επιλογής, ήτοι οι κάτοικοι μίας περιοχής είχαν το δικαίωμα είτε να παραμείνουν και να αποκτήσουν την υπηκοότητα του νέου κυρίαρχου είτε να την εγκαταλείψουν, διατηρώντας την υπηκοότητά τους, χωρίς όμως, σε κάθε περίπτωση, να θίγονται τα περιουσιακά τους δικαιώματα.
Η Επιθεώρηση Ακινήτων στην παρούσα έκδοση των δημοσιευμάτων της (τρίτος κατά σειρά τόμος) σκοπεί στην παρουσίαση της νομοθεσίας και ιδίως της νομολογίας που διέπουν τα ανταλλάξιμα μουσουλμανικά κτήματα, τόσο πριν όσο και μετά το ν. 2664/1998 περί Εθνικού Κτηματολογίου. Γι’ αυτό, άλλωστε, στο παράρτημα της έκδοσης περιλαμβάνονται κομβικές δικαστικές αποφάσεις, που τέμνουν διαφορές ανταλλάξιμων ακινήτων, οι περισσότερες των οποίων τυγχάνουν αδημοσίευτες στο νομικό τύπο. Την έκδοση αρθρώνουν τρεις συμβολές: α) η διπλωματική εργασία της Μάρθας-Αγγελικής Μαντζαφλέρη, υπό τον τίτλο «Τα ανταλλάξιμα μουσουλμανικά κτήματα στο Εθνικό Κτηματολόγιο», με την οποία αποφοίτησε από το ΔΠΜΣ του ΑΠΘ Κτηματολόγιο: Νομικές, Τεχνικές και Περιβαλλοντικές Διαστάσεις, β) η μελέτη του Κωνσταντίνου Παπαχρήστου-Δημητρά, «Ανταλλάξιμα δημόσια κτήματα: κατάστρωση της άμυνας απέναντι στις διεκδικήσεις του Δημοσίου», επίσης απόφοιτου του ΔΠΜΣ του ΑΠΘ Κτηματολόγιο: Νομικές, Τεχνικές και Περιβαλλοντικές Διαστάσεις και γ) η γνωμοδότηση του καθηγητή της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ Γεωργίου Διαμαντόπουλου, με θέμα «Το εξ αντικειμένου ανυπόστατο πρωτοκόλλου καταλήψεως κτήματος, ενόψει της εκ του σώματος αυτού προκύπτουσας ανυπαρξίας της ιδιότητας του ανταλλαξίμου, και το συνεπεία αυτού επιτρεπτό της στοιχειοθέτησης έκτακτης χρησικτησίας». Καλύπτεται, έτσι, ένα κενό της ελληνικής βιβλιογραφίας αναφορικά με τα ανταλλάξιμα ακίνητα.
Πληροφορίες έκδοσης
Πίνακας περιεχομένων +
Πίνακας περιεχομένων
Πρόλογος
Κυριότερες συντομογραφίες
Μάρθα-Αγγελική Μαντζαφλέρη, Δικηγόρος, ΜΔΕ ΔΠΜΣ Κτηματολόγιο
Τα ανταλλάξιμα μουσουλμανικά κτήματα στο Εθνικό Κτηματολόγιο
Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις
ΙΙ.
Εφαρμοζόμενο νομικό πλαίσιο και νομολογιακή του ερμηνεία
Α. Τα δημόσια κτήματα
Β.
Το δικαίωμα κυριότητας επί των ανταλλάξιμων μουσουλμανικών κτημάτων και η διαχείρισή τους
Γ. Η σύμπλεξη με την οθωμανική Νομοθεσία
1. Προλεγόμενα
2.
Η απαγόρευση δικαιοπραξιών επί μουσουλμανικών κτημάτων
3.
Οι οθωμανικές δημόσιες γαίες και τα δικαιώματα επ’ αυτών
4. Ειδικότερα τα βακούφικα ακίνητα
Δ.
Η διαδικασία κατάληψης των ανταλλάξιμων μουσουλμανικών κτημάτων
Ε.
Πρωτόκολλα αποζημίωσης λόγω αυθαίρετης χρήσης ανταλλάξιμων μουσουλμανικών κτημάτων
Στ.
Προθεσμία επίκλησης εμπράγματου δικαιώματος εκ μέρους ιδιώτη.
Ζ.
Η διαδικασία μεταβίβασης ανταλλάξιμων μουσουλμανικών κτημάτων προς φυσικά και νομικά πρόσωπα
ΙΙΙ.
Η κρίση των δικαστηρίων επί ανταλλάξιμων μουσουλμανικών κτημάτων στο πλαίσιο του Εθνικού Κτηματολογίου
Α. Οι προκύπτουσες δίκες στο πλαίσιο του ν. 2664/1998
1.
Η δήλωση εγγραπτέου δικαιώματος του ν. 2308/1995 εκ μέρους του Δημοσίου
2.
Διαφορές στο πλαίσιο αγωγής του άρθρου 6 § 2 του ν. 2664/1998.
3.
Αίτηση του άρθρου 6 § 3 του ν. 2664/1998 από το Δημόσιο
Β.
Ζητήματα στο πεδίο αγωγής του άρθρου 6 § 2 του ν. 2664/1998
1.
Ο χαρακτηρισμός του ακινήτου ως ανταλλάξιμου και η αμφισβήτησή του από τον αντίδικο του Δημοσίου
2.
Εφαρμογή του άρθρου 4 του ν. 3127/2003 επί ανταλλάξιμων μουσουλμανικών κτημάτων
i. Πεδίο και προϋποθέσεις εφαρμογής
ii.
Ειδικότερα η έννοια της κακής πίστης κατά την κτήση της νομής
iii.
Ειδικότερα η έννοια του αδιατάρακτου της νομής
3.
Οι λοιποί προβαλλόμενοι ισχυρισμοί του εναγομένου κατά αγωγής του Δημοσίου
4. Λοιπά δικονομικά ζητήματα
ΙV. Συμπεράσματα
Κωνσταντίνος Παπαχρήστου-Δημητράς, Δικηγόρος, ΜΔΕ ΔΠΜΣ Κτηματολόγιο
Ανταλλάξιμα δημόσια κτήματα: Κατάστρωση της άμυνας απέναντι στις διεκδικήσεις του Δημοσίου
Ι. Προδιάθεση
ΙΙ.
Εννοιολογικός προσδιορισμός της ανταλλάξιμης περιουσίας υπό το φως του σκοπού των εφαρμοστέων διατάξεων
ΙΙΙ.
Η αμφισβήτηση του δικαιώματος κυριότητας των ιδιωτών ιδιοκτητών από το Δημόσιο, λόγω του χαρακτήρα τους ως ανταλλαξίμων. Ιδίως, η άμυνα του ιδιώτη
Α.
Γενικότερα, η άμυνα κατά της διεκδικητικής αγωγής στο πλαίσιο της κτηματολογικής και εξωκτηματολογικής δίκης
Β.
Η αμφισβήτηση της ιδιότητας του ακινήτου ως ανταλλαξίμου που ενεργοποιεί τη δυνατότητα κτήσης του δια χρησικτησίας
Γ.
Ανακρίβεια της αρχικής κτηματολογικής εγγραφής, στην οποία εμφαίνεται ως δικαιούχος κυριότητας ακινήτου το Δημόσιο, παρότι το εμπράγματο δικαίωμά του είχε ήδη αποδυναμωθεί, κατά το χρόνο έναρξης λειτουργίας του κτηματολογίου (ΑΚ 281)
ΙV.
Προθεσμία διεκδίκησης ανταλλάξιμων ακινήτων και το στοιχείο της γνώσης ως αναγκαίος όρος έναρξης αυτής
V. Kατακλείδα
Γεώργιος Διαμαντόπουλος, Καθηγητής Nομικής Σχολής Α.Π.Θ.
Το εξ αντικειμένου ανυπόστατο πρωτοκόλλου καταλήψεως κτήματος, ενόψει της εκ του σώματος αυτού προκύπτουσας ανυπαρξίας της ιδιότητας του ανταλλαξίμου, και το συνεπεία αυτού επιτρεπτό της στοιχειοθέτησης έκτακτης χρησικτησίας
Ι. Ιστορικό
ΙΙ. Ερώτημα
ΙΙΙ. Απάντηση
IV. Συμπέρασμα
Παράρτημα
Νομολογιακά δεδομένα με αντικείμενο ανταλλάξιμα κτήματα
1. ΟλΑΠ 6/2012, www.areiospagos.gr
2. ΟλΑΠ 12/2010, www.areiospagos.gr
3. ΑΠ 87/2020, www.areiospagos.gr
4. ΑΠ 583/2019, www.areiospagos.gr
5. ΑΠ 14/2017, www.areiospagos.gr
6. ΑΠ 1354/2010, www.areiospagos.gr
7. ΑΠ 1392/1990, ΕΕΝ 1991
8. ΑΠ 1453/1980, ΤΝΠ Νόμος
9. ΣτΕ 293/2007, www.sakkoulas-online.gr
10. ΕφΘεσ 1670/2014, ΤΝΠ Νόμος
11. ΠΠρΘεσ 16053/2021, αδημ. (τακτική διαδικασία)
12. ΠΠρΘεσ 12593/2019, αδημ. (τακτική διαδικασία)
13. ΠΠρΘεσ 10713/2019, αδημ. (τακτική διαδικασία)
14. ΠΠρΘεσ 13762/2017, αδημ. (τακτική διαδικασία)
15. ΠΠρΘεσ 9912/2017, αδημ. (τακτική διαδικασία)
16. ΠΠρΘεσ 17674/1997, ΤΝΠ Νόμος (τακτική διαδικασία)
17. ΜΠρΘεσ 847/2022, αδημ. (τακτική διαδικασία)
18. ΜΠρΘεσ 2593/2021, αδημ. (τακτική διαδικασία)
19. ΜΠρΘεσ 7725/2020, αδημ. (τακτική διαδικασία)
20.
ΜΠρΘεσ 4383/2020, αδημ. (διαδικασία εκούσιας δικαιοδοσίας)
21.
ΜΠρΘεσ 4304/2020, αδημ. (διαδικασία εκούσιας δικαιοδοσίας)
22.
ΜΠρΘεσ 4147/2020, αδημ. (διαδικασία εκούσιας δικαιοδοσίας)
23. ΜΠρΘεσ 4093/2020, αδημ. (τακτική διαδικασία)
24. ΜΠρΘεσ 4078/2020, αδημ. (τακτική διαδικασία)
25. ΜΠρΘεσ 4077/2020, αδημ. (τακτική διαδικασία)
26. ΜΠρΘεσ 3977/2020, αδημ. (τακτική διαδικασία)
27.
ΜΠρΘεσ 2342/2020, αδημ. (διαδικασία εκούσιας δικαιοδοσίας)
28. ΜΠρΘεσ 1458/2020, αδημ. (τακτική διαδικασία)
29. ΜΠρΘεσ 1071/2020, αδημ. (τακτική διαδικασία)
30. ΜΠρΘεσ 7165/2019, αδημ. (τακτική διαδικασία)
31. ΜΠρΘεσ 4461/2019, αδημ. (τακτική διαδικασία)
32.
ΜΠρΘεσ 17992/2018, αδημ. (διαδικασία εκούσιας δικαιοδοσίας)
33. ΜΠρΘεσ 9691/2018, αδημ. (τακτική διαδικασία)
Βιβλία του Διευθυντή της σειράς Γεωργίου Διαμαντόπουλου
Τύπος περιεχομένου
Κατηγορίες
Σχετικές εκδόσεις
