Γ. Αρχανιωτάκης, Μεταβίβαση περιουσίας ή επιχείρησης, 1996

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

1. Η έννοια και η λειτουργία του γενικά

2. Η εφαρμογή του στο πεδίο της ΑΚ

1. Η έννοια και η λειτουργία του γενικά

2. Η εφαρμογή του στο πεδίο της ΑΚ

Α. Το «γραμματικό» κριτήριο

Β. Το «συστηματικό» κριτήριο

Γ. Το «ιστορικό» κριτήριο

Δ. Το «τελολογικό» κριτήριο

Ε. Συμπέρασμα

Ι. Προδιάθεση

ΙΙ. Η διαδικασία ερμηνευτικής προσέγγισης της ΑΚ

ΙΙΙ. Τα κεντρικά ζητήματα της μελέτης

ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ

Α` ΚΕΦΑΛΑΙΟ: ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ

Α. Το ιστορικό κριτήριο γενικά

Β. Το ιστορικό κριτήριο κατά την ερμηνεία της ΑΚ

αα. Το δίκαιο της Βάδης

ββ. Το πρωσικό δίκαιο

γγ. Το δίκαιο της Βυρτεμβέργης

α. Οι νομοθετικές ρυθμίσεις

β. Παρατηρήσεις και επιμέρους συμπεράσματα

γ. Η νομολογιακή εφαρμογή

1.Το παλαιό «γερμανικό δίκαιο» («Deutsches Recht»)

2.To γερμανικό «κοινοδίκαιο» («Gemeines Recht»)

3. Τα τοπικής ισχύος δίκαια

1.Προπαρασκευαστικές εργασίες

2.Νομολογιακή εφαρμογή

α. Δωρεά ολόκληρης της περιουσίας

β. Πώληση κληρονομίας

γ. Ο θεσμός της συγχώνευσης ανώνυμων εταιριών

δ. Συμπέρασμα

α. Το Προσχέδιο του «Δικαίου των Ενοχών»

β. Το Σχέδιο της Συντακτικής Επιτροπής

γ. Η ρύθμιση στο τελικό Σχέδιο

1.Το προγενέστερο δίκαιο

2.Οι προπαρασκευαστικές εργασίες της ΑΚ

1.Σύνοψη

2.Ερμηνευτικά πορίσματα

Α. Ρωμαϊκό δίκαιο

Β. Το δικαιικό καθεστώς στην ευρύτερη γερμανική επικράτεια

Γ. Προπαρασκευαστικές εργασίες και πρώτη νομολογιακή εφαρμογή της § 419 γερμΑΚ

Δ. Το προγενέστερο του ΑΚ δίκαιο και οι προπαρασκευαστικές εργασίες της ΑΚ

Ε. Σύνοψη και ερμηνευτικά πορίσματα

Ι. Μεθοδολογικές παρατηρήσεις

ΙΙ. Η ιστορική επισκόπηση, ειδικότερα

1.Γαλλικό δίκαιο

2.Ιταλικό δίκαιο

1.Γερμανικό δίκαιο

2.Ελβετικό δίκαιο

3.Αυστριακό δίκαιο

Α. Τα «λατινογενή» δίκαια

Β. Αγγλοσαξωνικό δίκαιο

Γ. Τα δίκαια της γερμανικής οικογένειας

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

ΙΙ. Οι επιμέρους έννομες τάξεις

ΙΙΙ. Συμπέρασμα

§ 1. Ιστορική επισκόπηση

§ 2. Συγκριτική επισκόπηση

Β` ΚΕΦΑΛΑΙΟ: Η ΑΚ 479 ΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΑΚ

1. Θετικός προσδιορισμός

2. Αρνητικός προσδιορισμός

3. Πόρισμα

Α. Προσδιορισμός των σκοπών της ρύθμισης

Β. Κριτικές παρατηρήσεις

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

ΙΙ. Συστηματική ένταξη της ΑΚ

ΙΙΙ. Η δικαιολόγηση της ευθύνης του αποκτώντος

ι. Η συγχώνευση ανώνυμων εταιριών

ιι. Η συγχώνευση ε.π.ε και συνεταιρισμών

ιιι. Συμπέρασμα

αα. Μεταβολή στο πρόσωπο του εργοδότη

ββ. Συγχώνευση α.ε , ε.π.ε και συνεταιρισμών

α. Εισαγωγική τοποθέτηση

β. Οι ειδικότερες περιπτώσεις

α. Η υποθήκη

β. Η προσημείωση υποθήκης

1.Η καταδολίευση δανειστών

2. Μεταβίβαση συμβατικών σχέσεων από το νόμο

3.Η εγγύηση

4.Υποθήκη και προσημείωση υποθήκης

5. Η συντηρητική κατάσχεση

Α. Γενικός προσδιορισμός

Β. Οι συναφείς θεσμοί ειδικότερα

Ι. Συναφείς θεσμοί και διακρίσεις

Α. Η de lege lata ερμηνευτική τάση

Β. Η πρωτοβουλία για τη νομοθετική κατάργηση της ρύθμισης στη Γερμανία

§ 3. Συστηματική ένταξη και δικαιολόγηση της ΑΚ

§ 4. Συναφείς θεσμοί και σύγχρονη νομοθετική τάση

ΙΙ. Σύγχρονη νομοθετική τάση

ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ

ΤΟ «ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ» ΤΗΣ ΔΙΑΤΑΞΗΣ

Α` ΚΕΦΑΛΑΙΟ: ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ

1.Σύμβαση έγκυρη και οριστική

2.Σύμβαση υποσχετική

3.Σύμβαση τυπική

4.Σύμβαση χαριστική ή επαχθής;

1. To ενεργητικό ως σύνολο

2. Ακατάσχετα

3. Ιδανικό μερίδιο

α. ΑΚ 479 και

β. ΑΚ 479 και

1.Χρηματικές απαιτήσεις

2.Σχέση της ΑΚ 479 με τις ΑΚ 614 και

3. Χρόνος γέννησης των απαιτήσεων

Α. Σύμβαση

Β. Περιουσία

Γ. Τα χρέη που ανήκουν στην περιουσία

Ι. Γενικός προσδιορισμός

ΙΙ. Ειδικός εννοιολογικός προσδιορισμός των όρων

ΙΙΙ. Συμπέρασμα

α. Η διαμόρφωση της κρατούσας γνώμης

β. Κριτικές παρατηρήσεις

γ. Οι πρακτικές συνέπειες γενικά, ο προσδιορισμός των χρεών ειδικότερα και μια πρώτη κριτική θεώρηση

α. Η κρατούσα στην Ελλάδα άποψη

β. Κριτικές παρατηρήσεις

1. Σύμβαση διασπασμένη και άτυπη

2. Διαδοχικές συμβάσεις με διαφορετικούς αποκτώντες

3. Σύμβαση εκποιητική

4. Μεταβίβαση χωρίς σύμβαση

1. Μεταβίβαση σημαντικού μέρους της περιουσίας ως συνόλου

2. Μεταβίβαση ιδανικού μεριδίου

3. Μεταβίβαση μεμονωμένου στοιχείου που εξαντλεί την περιουσία

4.Ο προσδιορισμός του κρίσιμου χρόνου

α. Εφαρμογή της ΑΚ υπέρ και των ενυπόθηκων δανειστών;

β. Ο υπολογισμός του σημαντικότερου μέρους της περιουσίας

γ. Η έκταση της ευθύνης του αποκτώντος

αα. Το πρόβλημα στο γερμανικό και στο ελληνικό δίκαιο

ββ. Η προτεινόμενη αντιμετώπιση

α. Οι συνδεόμενες με την ΑΚ 479 ιδιομορφίες των καταπιστευτικών μεταβιβάσεων

β. Η εφαρμογή της ΑΚ 479 στις καταπιστευτικές μεταβιβάσεις

1. Βάρη περιουσιακών στοιχείων

2. Καταπιστευτική μεταβίβαση

Α. Οι αναγόμενες στον όρο «σύμβαση»

Β. Οι αναγόμενες στον όρο «περιουσία»

Γ. Ειδικά ζητήματα

Ι. Η ερμηνευτική μέθοδος

ΙΙ. Οι εκδηλώσεις της διεύρυνσης

α. `Εννοια και θεμελίωση

β. Κριτική θεώρηση

1. Γνώση ότι το μεταβιβαζόμενο εξαντλεί την περιουσία

2. Γνώση των χρεών του οφειλέτη

3. Συμπέρασμα

α.Έκπτωση του ανταλλάγματος

β.Ευθύνη μόνο στις χαριστικές μεταβιβάσεις

γ.Ευθύνη μόνο στις περιπτώσεις χρηματικού ανταλλάγματος

δ.Ευθύνη στη διαφορά αξίας μεταβιβαζόμενης περιουσίας και ανταλλάγματος

1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

2.Οι κυριότερες από τις απόψεις που διατυπώθηκαν

1.Επικουρική ευθύνη του τρίτου

2.H αντιπαροχή ως δαπάνη

3.Κατάργηση της ρύθμισης

Α. Εισαγωγή υπoκειμενικών κριτηρίων

Β. Προσπάθειες για την καθιέρωση αντικειμενικών κριτηρίων

Γ.Λοιπές προσπάθειες

Ι. Τα άτοπα αποτελέσματα

ΙΙ. Οι προσπάθειες αποτροπής τους

Α. Διακρίσεις και ειδικότερα κριτήρια

Β. Σύγκριση των απόψεων για έκπτωση του ανταλλάγματος και για ευθύνη στη διαφορά αξίας. Θεώρησή τους ως ενιαίας άποψης

Α. Ευθύνη στην περίπτωση χρηματικού ανταλλάγματος

Β. Ενιαία άποψη έκπτωσης του ανταλλάγματος από την αξία του μεταβιβαζομένου

Γ. Αποκλεισμός της ευθύνης σε όλες τις επαχθείς μεταβιβάσεις

Ι. Εισαγωγικές διαπιστώσεις

ΙΙ. Διακρίσεις, κατατάξεις και ομοιότητες των υποστηριζόμενων απόψεων

ΙΙΙ. Επιμέρους κριτική των τριών κατ' ουσία απόψεων-κριτηρίων

Α. Η έννοια του «εύλογου τιμήματος»

Β. Πώληση «αισχροκερδής» («καταπλεονεκτική»)

Γ. Πώληση με μικρότερο της αγοραίας αξίας τίμημα: εικονικότητα - μικτή δωρεά

Ι. Συστηματική ένταξη του κριτηρίου της επαχθούς μεταβίβασης

ΙΙ. Η λύση: συνδυασμός επαχθούς μεταβίβασης και μικτής δωρεάς

ΙΙΙ. Επέκταση και στις μεταβιβάσεις περιουσιακού συνόλου

IV. Aποσύνδεση της ευθύνης από τη γνώση του αποκτώντος

Α. Αποκλεισμός της ευθύνης όταν μεταβιβάζεται μεμονωμένο στοιχείο;

Β. Εισαγωγή και υποκειμενικού κριτηρίου;

α.Ευθύνη μόνο για τα από συμβατική αιτία χρέη

β.Ευθύνη μόνο για χρέη που «ανήκουν στο μεταβιβαζόμενο στοιχείο»

α.Τοποθέτηση του προβλήματος

β.Κρίσιμος χρόνος για τον προσδιορισμό των προστατευόμενων δανειστών

γ.Κρίσιμος χρόνος για τον προσδιορισμό της σχέσης μεταβιβαζόμενης και μη μεταβιβαζόμενης περιουσίας

1. Ο προσδιορισμός των «χρεών που ανήκουν στην περιουσία»

2. Ο προσδιορισμός του κρίσιμου χρόνου για τη διαπίστωση των όρων της ΑΚ

Α. Προδιάθεση

Β. Τα ειδικότερα ζητήματα

Ι. Θεμελίωση της αναγκαιότητάς της

II. H αδυναμία ανεύρεσης γενικού κριτηρίου για τον περαιτέρω περιορισμό της ευθύνης του από χαριστική αιτία αποκτώντος

ΙΙΙ. Η περαιτέρω συρρίκνωση της ευθύνης με νέα ερμηνευτική αντιμετώπιση ειδικότερων ζητημάτων

§ 5. Προδιάθεση

§ 6. Το «πραγματικό» κατά το γράμμα της διάταξης

§ 7. Τελολογική διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής

§ 8. Τα άτοπα αποτελέσματα της διεύρυνσης και οι προσπάθειες αποτροπής τους

§ 9. Κριτική θεώρηση των απόψεων για την εισαγωγή αντικειμενικών διορθωτικών κριτηρίων

§ 10. Γενική πρόταση επίλυσης του προβλήματος

§ 11. Η προτεινόμενη περαιτέρω ερμηνευτική επέμβαση

Β` ΚΕΦΑΛΑΙΟ: Η ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ

Ι. `Εννοια και νομική φύση

ΙΙ. Η κρατούσα νομική αντιμετώπιση

Α. Ο προσδιορισμός των όρων «μεταβίβαση επιχείρησης με σύμβαση»

Β. Το πρόβλημα της τύχης του ανταλλάγματος

Γ.Ο προσδιορισμός των χρεών, για τα οποία ευθύνεται ο αποκτών

α. Η σχέση περιουσίας και επιχείρησης γενικά

β. Η σχέση περιουσίας και επιχείρησης στην ΑΚ

1. Το γράμμα του νόμου και τοποθέτηση του προβλήματος

2. Σκοπός του νόμου και ερμηνευτική διόρθωση του γράμματος

3. Συμπέρασμα

Α. Μεταβίβαση επιχείρησης και φερεγγυότητα του οφειλέτη

Β. Μεταβίβαση ποσοστού ή μεμονωμένων στοιχείων της επιχείρησης

Ι. Ζητήματα γενικού προβληματισμού

ΙΙ. Ζητήματα ειδικού προβληματισμού

§ 12.Προδιάθεση

§ 13. Εννοιολογική οριοθέτηση και κρατούσα νομική αντιμετώπιση

§ 14.Κριτικές παρατηρήσεις και ίδια τοποθέτηση

ΤΡΙΤΟ ΜΕΡΟΣ

Η ΕΝΝΟΜΗ ΣΥΝΕΠΕΙΑ

Α` ΚΕΦΑΛΑΙΟ: ΓΕΝΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ

Α. Νόμιμη αναδοχή χρέους

Β. Σωρευτική αναδοχή χρέους

1. Η νομική της φύση

2. Η έκτασή της

αα. Σχέσεις εξωτερικές

ββ. Σχέσεις εσωτερικές (αναγωγής)

α. Η θεμελίωσή της

β. Η λειτουργία της

γ. Δικαίωμα αναγωγής του αποκτώντος, ένσταση συμψηφισμού και διπλασιασμός της υπέγγυας περιουσίας

α. `Εναρξη της ευθύνης

β. Λήξη της ευθύνης

αα.Η έκταση της ευθύνης των περισσότερων αποκτώντων

ββ. Η πραγμάτωση της εις ολόκληρον ευθύνης των αποκτώντων

α. Το πρόβλημα και η γενική αντιμετώπισή του

β. Προσδιορισμός της υπέγγυας περιουσίας

1. Ευθύνη ενοχική, αντικειμενική και για αλλότριο χρέος

2. Ευθύνη εις ολόκληρον

3. Χρόνος έναρξης και λήξης της ευθύνης

4. Η ευθύνη σε περίπτωση περαιτέρω μεταβίβασης

Α. Η ευθύνη του μεταβιβάζοντος

Β. Η ευθύνη του αποκτώντος

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

ΙΙ. Ο αναγκαστικός χαρακτήρας της ρύθμισης

ΙΙΙ. Η νομική φύση της ρύθμισης

IV. Η ευθύνη μεταβιβάζοντος και αποκτώντος

§ 15. Προδιάθεση

§ 16. Γενικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα

Β` ΚΕΦΑΛΑΙΟ: Η ΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ ΑΠΟΚΤΩΝΤΟΣ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ

A. Τοποθέτηση του προβλήματος

Β. Οι απόψεις που υποστηρίζονται

Γ. Κριτική των απόψεων και ίδια τοποθέτηση

Ι. Eυθύνη περιορισμένη

ΙΙ. Ευθύνη pro viribus ή ευθύνη cum viribus;

Α. Ο περιορισμός της ευθύνης: ένσταση ή άρνηση της αγωγής;

Β. `Ενσταση εκπτώσεως του ανταλλάγματος

Γ. Ενστάσεις του αποκτώντος, ως σωρευτικά αναδεχόμενου

αα. Πλείονες δανειστές του μεταβιβάζοντος

ββ. Συρροή δανειστών μεταβιβάζοντος και αποκτώντος

α. Οι λύσεις που προκύπτουν

β. Κριτική των ειδικότερων λύσεων

1. Κατ' εφαρμογή της θέσης υπέρ της pro viribus ευθύνης

2. Κατ' εφαρμογή της άποψης υπέρ της cum viribus ευθύνης

Α. Τοποθέτηση του προβλήματος

Β. Η επίλυση του προβλήματος

Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

ΙΙ. Ενστάσεις του αποκτώντος

ΙΙΙ. Τρόπος πληρωμής των χρεών

§ 17. Η έκταση της ευθύνης του αποκτώντος

§ 18. Η πραγμάτωση της ευθύνης του αποκτώντος

Αλφαβητικό ευρετήριο

Ευρετήριο άρθρων ΑΚ και ΚΠολΔ