Γ. Αποστολάκης/Ν. Βαρβατάκη/Κ.-Α. Δούκας..., Δάση, δασικοί χάρτες, δασολόγιο & κτηματολόγιο, 2017
Το Συμβούλιο Επικρατείας έκρινε προσφάτως στις υπ’ αριθ. 805-808/2016 αποφάσεις του προσφυγές κατά πράξεων και παραλείψεων των υπουργών Περιβάλλοντος και Αγροτικής Ανάπτυξης, καθώς και του Οργανισμού Κτηματολογίου και Χαρτογραφήσεων Ελλάδας (ΟΚΧΕ, καταργήθηκε το 2013), όπως επίσης της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση (ΕΚΧΑ). Οι προσφυγές αυτές ασκήθηκαν από το Δικηγορικό Σύλλογο Θεσσαλονίκης, το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος και την Πανελλήνια Κίνηση Δασολόγων. Και τούτο, διότι όπως υποστηρίζουν οι ανωτέρω φορείς, κατά την έναρξη της δεύτερης και τρίτης γενιάς κτηματογράφησης (το 2007 και 2010), έπρεπε παράλληλα να δρομολογηθεί και η κατάρτιση των δασικών χαρτών στις περιοχές αυτές.
Το ΣτΕ προκρίνοντας μια σολωμόντεια λύση έδωσε χρονική διορία ενός εξαμήνου για την ανάρτηση των δασικών χαρτών, ώστε να αποφευχθεί η ακύρωση της δεύτερης και τρίτης γενιάς κτηματογράφησης (2007 και 2010). Και βεβαίως η ανάρτηση των δασικών χαρτών άρχισε με ταχύτατους ρυθμούς και τα πρώτα προβλήματα έκαναν την εμφάνισή τους. Στο πλαίσιο εξοικείωσης του νομικού, τεχνικού και δασολογικού κοινού με τα ανωτέρω προβλήματα διοργανώθηκαν ήδη δύο ημερίδες (στις 27.1.2017 στον Πολύγυρο Χαλκιδικής, στις 17.2.2017 στη Θεσσαλονίκη) από το Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Κτηματολόγιο: νομικές, τεχνικές και περιβαλλοντικές διαστάσεις».
Οι χρήσιμες εισηγήσεις αυτών των εκδηλώσεων συγκεντρώνονται στον παρόντα τόμο. Ειδικότερα περιλαμβάνονται: Η διαδοχή του Τουρκικού Δημοσίου από το Ελληνικό και τα δάση, Η έννοια του δάσους και των δασικών εκτάσεων στο πεδίο της ελληνικής νομοθεσίας και νομολογίας, Δασική νομοθεσία και συμβολαιογραφική πρακτική, Η κτήση εμπράγματων δικαιωμάτων σε δάσος/δασική έκταση και το τεκμήριο κυριότητας του Δημοσίου, Το δάσος και η δασική έκταση στο πεδίο ενδιαφέροντος του ποινικού δικαίου, Δασικό κτηματολόγιο και χρήσεις δασικής γης, Οικισμοί, ρυμοτομικά σχέδια και οικιστικές πυκνώσεις στους υπό σύνταξη δασικούς χάρτες, Εννοιολογική προσέγγιση και διακρίσεις των δασών και των δασικών εκτάσεων στο πεδίο κατάρτισης των δασικών χαρτών, Δασικό κτηματολόγιο και Εκκλησία, Η δασική ιδιοκτησία των εκκλησιαστικών νομικών προσώπων της ελληνικής επικράτειας, εν όψει του Εθνικού Κτηματολογίου, Διαδικασία αναγνώρισης δασικής ιδιοκτησίας, Επιτροπές, συμβούλια και ένδικα βοηθήματα από την ανάρτηση του δασικού χάρτη μέχρι την τελική αναγνώριση του δασικού χαρακτήρα
Πληροφορίες έκδοσης
Πίνακας περιεχομένων +-
Πρόλογος
Κυριότερες συντομογραφίες
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
ΔΑΣΗ-ΔΑΣΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ
Γεώργιος Αποστολάκης, 1830, 1881 και 1912: Η διαδοχή του Τουρκικού Δημοσίου από το Ελληνικό και τα δάση. Τρεις επίκαιρες ιστορίες δικαίου!
Ι. Ιδιοκτησιακό καθεστώς γαιών και δασών στο Οθωμανικό δίκαιο
ΙΙ. Η διαδοχή του Τουρκικού Δημοσίου από το Ελληνικό και τα δάση στην Παλαιά Ελλάδα
ΙΙΙ. Η διαδοχή του Τουρκικού Δημοσίου από το Ελληνικό και τα δάση κατά την προσάρτηση της Θεσσαλίας και της Άρτας
ΙV. Η διαδοχή του Τουρκικού Δημοσίου από το Ελληνικό και τα δάση στα εδάφη των Νέων Χωρών
V. Επίμετρο
Παναγιώτα Παπανικολάου, Η έννοια του δάσους και των δασικών εκτάσεων στο πεδίο της ελληνικής νομοθεσίας και νομολογίας
Ι. Εισαγωγή
ΙΙ. Η εξέλιξη των εννοιών δάσους και δασικών εκτάσεων
Α. Πρώτος νομοθετικός ορισμός στο ν. ΑΧΝ/1888
Β. Δασικός Κώδικας 1924 (ν. 3077/1924) και Δασικός Κώδικας 1929 (ν. 4173/ 1929): διαχειριστικοί ορισμοί. Εισαγωγή έννοιας δασικής έκτασης. Δασικός Κώδικας 1969 (ν.δ. 86/1969)
ΙΙΙ. Η σύγχρονη έννοια του δάσους
Α. Άρθρο 24 Συντάγματος και ν. 998/1979
Β. Νομολογία (κριτήρια: οργανική ενότητα, επιφάνεια αναγκαία, μεγάλη, εξαρκούσα)
Γ. Πρώτος συνταγματικός ορισμός: Ερμηνευτική δήλωση άρθρ. 24 Σ μετά την αναθεώρηση του 2001
IV. Τεχνικός ορισμός δάσους: αλλαγή με ν. 3208/2003 και 3147/2003
Α. Αντισυνταγματικότητα νομοθετικών ορισμών κατά τις ΟλΣτΕ 32-34/2013
Β. Συμβατότητα εθνικών νομοθετικών ρυθμίσεων με υπ’ αριθμ. 2152/2003 Κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
V. N. 3889/2010 και υπουργικές εγκύκλιοι με αριθμητικούς προσδιορισμούς
VI. Εξειδίκευση νομικού ορισμού
VII. Συμπεράσματα
Αικατερίνη Μπάτζιου-Καρακάση, Δασική νομοθεσία και συμβολαιογραφική πρακτική
I. Εισαγωγή – Εννοιολογικοί ορισμοί
ΙΙ. Τα κυριότερα νομοθετήματα που ρυθμίζουν το ιδιοκτησιακό καθεστώς και τις μεταβιβάσεις δασικών εκτάσεων
ΙΙΙ. Η συνταγματική προστασία των δασών
ΙV. Δάση ή δασικές εκτάσεις σε οικιστική περιοχή
V. Η κατάτμηση στον δασικό κώδικα
VI. Προϋποθέσεις μεταβίβασης δασών και δασικών εκτάσεων
Α. Το δικαίωμα προτίμησης του Δημοσίου
Β. Η προσάρτηση του πιστοποιητικού ακαΐας
Γ. Η υπεύθυνη δήλωση ότι το δημόσιο ουδέποτε διεκδίκησε
VII. Ν. 3208/2003 «Περί προστασίας των δασικών οικοσυστημάτων, κατάρτιση δασολογίου, ρύθμιση εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί δασών και δασικών εν γένει εκτάσεων και άλλες διατάξεις»
VIII. Ν. 3889/2010 «Χρηματοδότηση περιβαλλοντικών Παρεμβάσεων, Πράσινο Ταμείο, Κύρωση Δασικών Χαρτών και άλλες διατάξεις»
ΙΧ. Συμπέρασμα
Ιωάννης Κόνσουλας, Η κτήση εμπράγματων δικαιωμάτων σε δάσος/δασική έκταση και το τεκμήριο κυριότητας του Δημοσίου
Ι. Εισαγωγή
ΙΙ. Δασική ιδιοκτησία και το τεκμήριο κυριότητας του Δημοσίου επί των δασών
Α. Έννοια του δάσους
Β. Εθνικό και ενωσιακό δίκαιο
Γ. Το π.δ. 32/2016
Δ. Διάκριση των δασών
Ε. Δημόσια και ιδιωτική δασική ιδιοκτησία
ΣΤ. Το αμάχητο τεκμήριο του ν. 2664/1998
Ζ. Το δάσος ως ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου
Η. Ιδιωτική δασική ιδιοκτησία
ΙΙΙ. Η μεταβίβαση δάσους/δασικής έκτασης με δικαιοπραξία εν ζωή
Α. Mεταβιβάσεις καμένων δασών
Β. Δικαίωμα προτίμησης του Ελληνικού Δημοσίου
Γ. Προσάρτηση υπεύθυνης δήλωσης
Δ. Απαγόρευση κατάτμησης δασικής έκτασης
Ε. Σχέδια πόλεως
ΣΤ. Πιστοποιητικό χαρακτηρισμού έκτασης σε κυρωμένο δασικό χάρτη
Ζ. Εκποίηση μοναστηριακών δασών
Η. Παραμεθόρια δάση
Θ. Καταργημένο πιστοποιητικό του άρθρου 27 § 9 ν. 2664/1998
IV. Επίλογος
Κωνσταντίνος Πλαστήρας, Το δάσος και η δασική έκταση στο πεδίο ενδιαφέροντος του ποινικού δικαίου
I. Η ποινική προστασία του ν. 998/1979 με λυδία λίθο τον εννοιολογικό προσδιορισμό της έννοιας του δάσους/της δασικής έκτασης
ΙΙ. Σταχυολόγηση νομολογιακών δεδομένων υπό την ισχύ του ν. 973/1979· η στροφή του Ανώτατου Δικαστηρίου ως προς το εύρος της εννοιολογικής προσέγγισης των εννοιών του δάσους και της δασικής έκτασης κατά τον αναιρετικό έλεγχο
Α. ΑΠ 840/1998
Β. Παρέκβαση: προστασία δάσους ή δασικής έκτασης υπό το βεληνεκές των ποινικών ρυθμίσεων του ν. 998/1979· η πλήρωση του όρου του δικαιώματος κυριότητας του Δημοσίου επ’ αυτών, ως προϋπόθεση για τη στοιχειοθέτηση των οικείων εγκλημάτων
ΙΙΙ. Ρυθμίσεις αξιοποίνου κατ’ άρθρ. 280 ν.δ. 86/1969 και 23 § 1 ν. 1539/1938. Η καταπάτηση δημόσιας δασικής έκτασης ή δάσους, όταν αυτές ανήκουν στην ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου
Α. Αξιόποινο άρθρ. 280 ν.δ. 86/1969
Β. Αξιόποινο άρθρ. 23 § 1 ν. 1539/1938
IV. Εκφάνσεις συρροών
Α. Περιπτώσεις συρροής της αξιόποινης πράξης του άρθρου 280 § 1 ν.δ. 86/1969 με αυτή του άρθρου 23 § 1 ν. 1538/1939
Β. Περίπτωση συρροής της αξιόποινης πράξης του άρθρου 23 ν. 1539/1938 με αυτή του άρθρου 70 § 1 ν. 998/1979
Γ. Περίπτωση συρροής της αξιόποινης πράξης του άρθρου 280 ν.δ. 86/1969 με αυτή του άρθρου 70 § 1 ν. 998/1979
V. Ξενάγηση στο οπλαστόσιο των λοιπών ποινικών διατάξεων περί προστασίας δασών/δασικών εκτάσεων
VI. Επίμετρο
Διαμαντής Σταγγίδης, Εννοιολογική προσέγγιση και διακρίσεις των δασών και των δασικών εκτάσεων στο πεδίο κατάρτισης των δασικών χαρτών
Ι. Εισαγωγή
ΙΙ. Οι περιπέτειες του ορισμού του δάσους
ΙΙΙ. Δασικοί χάρτες
Α. Βασικές έννοιες
Β. Κατηγορίες και μορφές δασικού χάρτη
IV. Χορτολιβαδικές εκτάσεις
V. Απαραίτητες επισημάνσεις
VΙ. Συμπεράσματα
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΔΑΣΟΛΟΓΙΟ-ΕΘΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ
Κοσμάς-Αριστοτέλης Δούκας, Δασικό κτηματολόγιο και χρήσεις δασικής γης
Ι. Εισαγωγή
ΙΙ. Δασικοί χάρτες-Χρήσεις δασικής γης
Α. Ορισμός
Β. Κατάρτιση-κύρωση δασικών χαρτών
ΙΙΙ. Δασολόγιο
IV. Προστασία περιβάλλοντος
V. Χωροταξία
VI. Ιδιοκτησιακό
Δήμητρα Σίρκου, Οικισμοί, ρυμοτομικά σχέδια και οικιστικές πυκνώσεις στους υπό σύνταξη δασικούς χάρτες
Ι. Εισαγωγή
ΙΙ. Περιπτώσεις οικοπεδοποίησης των ελληνικών δασών
Α. Οι οριοθετήσεις παλαιών οικισμών
Β. Οι οριοθετήσεις οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων
Γ. Οι τροποποιήσεις εγκεκριμένων σχεδίων
Δ. Μετατροπή δασικών σε αστικές περιοχές
Ε. Οι ανεκτέλεστες απαλλοτριώσεις
ΣΤ. Η απουσία διαγραμμάτων εφαρμογής
Ζ. Οι «ιδιοκτησίες» οικοδομικών συνεταιρισμών
Η. Οι οικιστικές πυκνώσεις
ΙΙΙ. Συμπεράσματα
Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου, Δασικό κτηματολόγιο και Εκκλησία. Η δασική ιδιοκτησία των εκκλησιαστικών νομικών προσώπων της ελληνικής επικράτειας, εν όψει του Εθνικού Κτηματολογίου
§ 1. Εισαγωγικοί προβληματισμοί. Μια ‘χαρτογράφηση’ της εκκλησιαστικής δασικής ιδιοκτησίας
§ 2. Τίτλοι ιδιοκτησίας των εκκλησιαστικών νομικών προσώπων: τεκμήρια κυριότητας, δασικές δικαιοταξίες και κτηματολογικό δίκαιο
Ι. Παλαιό Βασίλειο της Ελλάδος. Μοναστηριακά δάση και τεκμήριο κυριότητας υπέρ του δημοσίου (ΒΔ της 17.11/1.12.1836, ‘περί ιδιωτικών δασών’). Τίτλοι ιδιοκτησίας επί δασών κατά το οθωμανικό γαιοκτητικό σύστημα
II. Θεσσαλία και νομός Άρτας: άρθρ. 4 Συνθήκης της Κωνσταντινουπόλεως (20.7/2.7.1881)
III. Επτάνησα
IV. Νέες Χώρες (Ήπειρος, Μακεδονία και Θράκη)
V. Εκκλησία της Κρήτης
Α. Διαμόρφωση της εκκλησιαστικής περιουσίας μέχρι την ίδρυση της Αυτόνομης Κρητικής Πολιτείας (961-1898)
Β. Αυτόνομη Κρητική Πολιτεία και μοναστηριακή περιουσία (1898-1913). Ο Ν. 276/1900 (Καταστατικός Νόμος της Εκκλησίας Κρήτης) και η εισαγωγή του θεσμού της χρησικτησίας από τον Κρητικό Αστικό Κώδικα (1904)
Γ. Απαλλοτρίωση της μοναστηριακής περιουσίας δυνάμει του Ν. 3345/1925 (‘Ταμεία Εφέδρων Πολεμιστών Κρήτης’) και του Β.Δ. 4/1952
Δ. Μία εμβληματική δικαστική διαμάχη: η αντιδικία για τη δασική ιδιοκτησία της Μονής Τοπλού Σητείας (Φοινικόδασος Βάι)
VI. Δωδεκάνησα
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ
ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΩΝ
ΠΟΥ ΕΝΤΑΣΣΟΝΤΑΙ ΣΕ ΔΑΣΙΚΟΥΣ ΧΑΡΤΕΣ
Ιωάννης Καπετανγιάννης, Διαδικασία αναγνώρισης δασικής ιδιοκτησίας
Ι. Εισαγωγή
ΙΙ. Διαδικασία αναγνώρισης δασικής ιδιοκτησίας
1η περίπτωση: των περιοχών, που τελούν υπό κτηματογράφηση, κατά τη διαδικασία του ν. 2308/1995 και ο κατ' άρθρ. 14 του ν. 3889/2010, όπως ισχύει, αναρτημένος Δασικός Χάρτης, έχει κυρωθεί.
2η περίπτωση: των περιοχών, που τελούν υπό κτηματογράφηση, κατά τη διαδικασία του ν. 2308/1995 και δεν έχει αναρτηθεί και κυρωθεί ο δασικός χάρτης
3η περίπτωση: των περιοχών, που δεν τελούν υπό κτηματογράφηση, κατά τη διαδικασία του ν. 2308/1995 και ο κατ' άρθρ. 14 του ν. 3889/2010, όπως ισχύει, αναρτημένος Δασικός Χάρτης, έχει κυρωθεί.
4η περίπτωση: των περιοχών, που δεν τελούν υπό κτηματογράφηση, κατά τη διαδικασία του ν. 2308/1995 και δεν έχει αναρτηθεί και κυρωθεί ο δασικός χάρτης
ΙΙΙ. Αίτηση ακύρωσης από τη Διοίκηση κατά απόφασης της τεχνικής επιτροπής εξέτασης αντιρρήσεων
IV. Διόρθωση προσωρινού κτηματικού χάρτη του ν. 248/1976
V. Επίλογος
Νίκη Βαρβατάκη, Αστέριος-Νικόλαος Λιόντας, Παναγιώτα Παπανικολάου, Χρύσα Χατζηχρηστάκη, Επιτροπές, συμβούλια και ένδικα βοηθήματα από την ανάρτηση του δασικού χάρτη μέχρι την τελική αναγνώριση του δασικού χαρακτήρα
Ι. Στόχοι-Εισαγωγικά. Διαδικασίες πριν την υποβολή αντιρρήσεων
Α. Υποβολή αντιρρήσεων. Προϋποθέσεις παραδεκτού
α. Ενεργητική νομιμοποίηση
β. Έννομο συμφέρον
γ. Νομότυπη υποβολή. Καταβολή ειδικού τέλους
δ. Εμπρόθεσμη υποβολή
Β. Περιεχόμενο αντιρρήσεων
Γ. Τρόπος (ηλεκτρονικής) υποβολής
ΙΙ. Επεξεργασία αντιρρήσεων
Α. Αρχική επεξεργασία
Β. Μερική κύρωση δασικού χάρτη
Γ. Επεξεργασία των αντιρρήσεων και διαβίβασή τους στις ΕΠ.Ε.Α
ΙΙΙ. Εξέταση αντιρρήσεων
Α. Νομική φύση ΕΠΕΑ
Β. Συγκρότηση και θητεία μελών
Γ. Αντικείμενο ελέγχου
Δ. Διαδικασία
Ε. Αντιρρήσεις άρθρου 24 § 3 του ν. 3889/2010
IV. Συνέπειες αποφάσεων ΕΠΕΑ
A. Ως προς τα κυρωμένα τμήματα
B. Ως προς τα μη κυρωμένα τμήματα
Γ. Κύρωση δασικού χάρτη στο σύνολό του
V. Ένδικα μέσα· προσφυγή στο ΣτΕ· ενεργητική νομιμοποίηση· αναπομπή σε ΕΠΕΑ ή ΤΣΔ
VI. Συμπεράσματα – Διαπιστώσεις
A. Η σημασία της ανάρτησης του δασικού χάρτη
B. Τι σημαίνει κύρωση του Δασικού Χάρτη
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΔΙΑΔΥΚΤΙΑΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ