Ε. Τροβά, Γνώση και αμφισβήτηση: Η Ευρώπη των κρατικών και των ιδιωτικών πανεπιστημίων, 2008
Η «Ευρώπη της Γνώσης», η συγκρότηση και ο ρόλος των διανοούμενων στο κοινωνικό γίγνεσθαι, ο θεσμός των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, οι τίτλοι σπουδών ως τίτλοι διάκρισης και διαμόρφωσης προνομιούχων κοινωνικών στρωμάτων αποτελούν μερικά από τα θέματα που προσεγγίζονται σε αυτή τη μονογραφία.
Εκκινώντας από μια ιστορική θεώρηση των θεσμών μεταφοράς γνώσης και διαμόρφωσης ιδεών, η συγγραφέας καταπιάνεται με το φλέγον θέμα της ανώτατης εκπαίδευσης, στην Ευρώπη αλλά και στον κόσμο, τόσο από νομική όσο και από πολιτική/κοινωνιολογική σκοπιά.
Για να επιτύχει μια συνολική εποπτεία του θέματός της, παρακολουθεί την εξέλιξη του Πανεπιστημίου, από τα πρώτα μορφώματα «ομάδων σκεπτομένων» έως τα σημερινά «παγκοσμιοποιημένα» ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τα οποία επιδίδονται σε έναν άτυπο διεθνή πόλεμο προσέλκυσης φοιτητών και πόρων, προκειμένου να διατηρήσουν ή να αποκτήσουν εξουσία και υπεροχή, διεισδύει στον τρόπο με τον οποίο οικοδομείται η ευρωπαϊκή παιδεία και γνώση, εξετάζει το ρόλο της γνώσης ως κινητήριας δύναμης των αγορών, αλλά και το ρόλο της αμφισβήτησης ως καταλύτη που προκαλεί τη δημιουργία καινοτόμων ιδεών και χαράζει νέες κατευθύνσεις.
Ταυτόχρονα, αναλύει όλο το νομικό πλαίσιο που διέπει την ανώτατη εκπαίδευση και την απόκτηση επαγγελματικών προσόντων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και, τέλος, εστιάζει στην ελληνική αμφισβήτηση του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Χώρου Παιδείας και Γνώσης, τη νομική και την κοινωνική, όπως αυτές εκφράζονται από τη συνταγματική ρύθμιση του άρθρου 16 και μέσα από τις κινητοποιήσεις και το δημόσιο διάλογο, στον οποίο με το παρόν έργο επιθυμεί να συμβάλει.
Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια εμπεριστατωμένη, σφαιρική και τολμηρή μελέτη, για ένα εξαιρετικά κρίσιμο ζήτημα, τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Ευρώπη.
Πληροφορίες έκδοσης
Πίνακας περιεχομένων +-
ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ XVII
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΩΝ
Ο Πόλεμος της Γνώσης: ένα σύγχρονο φαινόμενο
Γνώση και διανοούμενοι
Είναι οι τίτλοι σπουδών οι τίτλοι ευγενείας της σύγχρονης Ευρώπης;
Τίτλοι σπουδών και τίτλοι ευγενείας: οι απαρχές
Οι τίτλοι ευγενείας στην Ευρώπη
Ο εγγράμματος διανοούμενος άνθρωπος και η εξουσία
Γραφή και εξουσία
Η εξουσία της γραφής και η ανάδειξη της σημασίας της ερμηνείας: Αβελάρδος το αρχέτυπο του ευρωπαίου διανοούμενου
Γραφή και αμφισβήτηση: η προσφορά του πανεπιστημιακού θεσμού και του Αβερόη στη δημιουργία του σύγχρονου μοντέλου διανοούμενου
Η παπική βούλα και η Ευρώπη των τίτλων σπουδών: η σημασία της προέλευσης του τίτλου
Η σύγχρονη προέλευση των τίτλων σπουδών: ιδιωτική ή δημόσια;
Παιδεία και ανώτατη εκπαίδευση: ιδιωτική και δημόσια
Το πρώτο εθνικό πανεπιστήμιο της Πράγας
Από το πρώτο εθνικό πανεπιστήμιο στο πανεπιστήμιο της Ευρώπης και στην Ευρώπη των πανεπιστημίων
ΜΕΡΟΣ Α΄
Η ΟΙΚΟΔΟΜΗΣΗ ΤΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΧΩΡΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΓΝΩΣΗΣ
H ευρωπαϊκή παιδεία και γνώση οικοδομείται
Η Ευρώπη της Γνώσης, η Ευρώπη των Πανεπιστημίων και η Ευρώπη της αμοιβαίας αναγνώρισης των τίτλων σπουδών: τρία διαφορετικά πρόσωπα του ίδιου πρωταγωνιστή
Η Κοινωνία της Γνώσης ως καινοτόμος αναφορά
Η παγκοσμιοποίηση της Γνώσης
Το δικαίωμα στην εκπαίδευση κατά το άρθ. 2 του Α Προσθέτου Πρωτοκόλλου ΕΣΔΑ και του 13ου άρθρου του Διεθνούς Συμφώνου του ΟΗΕ
Η UNESCO και η Κοινωνία της Γνώσης
Η ανώτερη εκπαίδευση το Συμβούλιο της Ευρώπης και η UNESCO
Η Ευρώπη της Γνώσης και η διαμόρφωση του ευρωπαίου πολίτη
Η σύλληψη των πανεπιστημίων της Ευρώπης
Ευρώπη της Γνώσης και ενιαίο καθεστώς τίτλων σπουδών: η ανάδειξη της σημασίας της προέλευσης του τίτλου
Μια σταδιακή μεταμόρφωση της Ευρώπης με εργαλείο το πανεπιστήμιο
Η Ευρώπη της Γνώσης και η ανώτατη εκπαίδευση
Η τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Ευρώπη
Από την ανώτατη εκπαίδευση στον Ευρωπαϊκό Χώρο Ανώτατης Εκπαίδευσης
Η πολιτική διαδρομή
Η Διακήρυξη της Σορβόννης του 1998
Η Διακήρυξη της Μπολόνια του 1999
Η Σύνοδος της Πράγας του 2001- Ο Κοινός Ευρωπαϊκός Χώρος Ανώτατης Εκπαίδευσης
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Λισαβόνας - η Ευρώπη της Αριστείας
Η Ανακοίνωση του Βερολίνου το 2003
Η τομή του 2000: Η ευρωπαϊκή διάσταση του πανεπιστημίου
Η Ανακοίνωση με θέμα το ρόλο των Πανεπιστημίων στην Ευρώπη της Γνώσης του 2003
Η σύνοδος των Υπουργών του Μπέργκεν το 2005
Η Ανακοίνωση του 2005
Η καταγραφή των πολιτικών θέσεων στα κείμενα
Η παιδεία στη Συνθήκη και η αναγνώριση επαγγελμάτων
Οι ισχύουσες διατάξεις της Συνθήκης για την παιδεία
Ο ευρωπαϊκός χώρος παιδείας: η έμφαση στην ελευθερία κίνησης
Η Συνθήκη του Μάαστριχτ
Το Σχέδιο Ευρωπαϊκής Συνταγματικής Συνθήκης
Η Συνθήκη της Λισαβόνας του 2007
Η ρύθμιση στο Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων για την εκπαίδευση
Η ελεύθερη κυκλοφορία και αμοιβαία αναγνώριση τίτλων σπουδών
Η αναγνώριση διπλωμάτων και επαγγελματικών προσόντων και οι κοινοτικές οδηγίες
Τα πρώτα βήματα
Η οδηγία 2005/36/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 7ης Σεπτεμβρίου 2005
Τα ευρωπαϊκά προγράμματα για την ανώτατη εκπαίδευση
Η Λευκή Βίβλος για την εκπαίδευση και την κατάρτιση
Το νόημα της περιήγησης στα κείμενα
Η Ευρώπη των Πανεπιστημίων: μια αγωνιώδης διαδρομή για την εξεύρεση της ευρωπαϊκής ταυτότητας
Η ευρωπαϊκή ιθαγένεια και η Ευρώπη της Γνώσης
Η ευρωπαϊκή ιθαγένεια
Εθνική και ευρωπαϊκή ταυτότητα
Η ταυτότητα
Η εθνική ταυτότητα
Η ευρωπαϊκή ταυτότητα
Η σημασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για την ευρωπαϊκή ταυτότητα και ο Χάρτης
Ο Ενιαίος Ευρωπαϊκός Χώρος και ο ευρωπαίος πολίτης
Ο Ευρωπαϊκός Χώρος είναι ο τόπος του ευρωπαίου πολίτη;
Ο Ενιαίος Ευρωπαϊκός Χώρος της Εκπαίδευσης και της Γνώσης
Ο ευρωπαίος πολίτης, η παιδεία και η Ευρώπη της Γνώσης
ΜΕΡΟΣ Β΄
Η ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΧΩΡΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΓΝΩΣΗΣ
Η ευρωπαϊκή παιδεία και γνώση υπό αμφισβήτηση
Η συνταγματική ρύθμιση για την παιδεία στα κράτη μέλη της ΕΕ
Τα ευρωπαϊκά Συντάγματα και η ανώτατη εκπαίδευση
Το δικαίωμα στην εκπαίδευση και ισότητα των μαθητών
Το δικαίωμα στην παροχή εκπαίδευσης/διδασκαλία
Η ελευθερία ιδιωτικής εκπαίδευσης
Η ελευθερία της εκπαίδευσης και ουδετερότητα
Η δωρεάν παιδεία
Η υποχρεωτική βασική εκπαίδευση
Η αυτονομία και η αυτοδιοίκηση της ανώτατης εκπαίδευσης
Ο κοινός συνταγματικός τόπος των κρατών-μελών
Οι διαφορετικές θέσεις των κρατών μελών
Κρατικά ή δημόσια και ιδιωτικά πανεπιστήμια
Τα κρατικά πανεπιστήμια
Τα ιδιωτικά πανεπιστήμια
Στην Αγγλία
Στη Γαλλία
Στην Ισπανία
Στη Γερμανία
Στην Ιταλία
Στη Σουηδία
Στην Αυστρία
Στη Δανία
Στην Ολλανδία
Στις χώρες της ανατολικής Ευρώπης
Στην Αμερική, την Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία και την Ιαπωνία
Ιδιωτικοί και δημόσιοι πόροι στην υπηρεσία της ανώτατης εκπαίδευσης
Από την αμφισβήτηση στη γνώση: και πάλι το ζήτημα της προέλευσης
Η ιδιομορφία του νεοελληνικού κράτους
Η γνώση και οι τίτλοι σπουδών στο σύγχρονο ελληνικό κράτος
Ο μύθος της παιδείας στο σύγχρονο ελληνικό κράτος
Ο ρόλος των διανοουμένων στη διαμόρφωση εθνικής ταυτότητας
Οι τίτλοι ευγενείας στην Ελλάδα
Η συνταγματική ρύθμιση για τους τίτλους ευγενείας
Διανοούμενοι, élites και προπαγάνδα
Η ανώτατη εκπαίδευση στο νέο ελληνικό κράτος
Οι καταβολές της νεοελληνικής αντίληψης για την ανώτερη και ανώτατη εκπαίδευση
Η βυζαντινή παράδoση
Η Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή κατά την Οθωμανική Αυτοκρατορία
Η θεολογική σχολή της Χάλκης
Το ζήτημα του πανεπιστημίου της Σμύρνης
Το πανεπιστήμιο στο νέο ελληνικό κράτος
Το πρόβλημα της μονιμότητας των καθηγητών
Οι ιδιωτικές ανώτατες σχολές στην Ελλάδα
Το σύγχρονο σύστημα πανεπιστημιακής εκπαίδευσης
Το ελληνικό πανεπιστήμιο και η επανάσταση που δεν έγινε
Η Ευρώπη των πανεπιστημίων και των τίτλων σπουδών και το ελληνικό Σύνταγμα
Η ανώτατη εκπαίδευση στην Ελλάδα μέσα από τα συνταγματικά κείμενα
Το άρθρο 16 στο Σύνταγμα του 1975
Η προτεινόμενη αναθεώρηση του άρθρου 16 Σ.
Η πρόταση της Νέας Δημοκρατίας
Η πρόταση του ΠΑΣΟΚ
Η πρόταση του ΚΚΕ
Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ
Η ελευθερία εγκατάστασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και η θέση του ΔΕΚ για την ιδιωτική ανώτατη εκπαίδευση στην Ελλάδα
Η υπόθεση Επιτροπή κατά Ελλάδος C-274/05 και ένα ακόμη προδικαστικό ερώτημα
Και μία παραπεμπτική απόφαση στο ΔΕΚ από το ΣτΕ
Η ΣτΕ Ολ 3457/1988
Η ΣτΕ 778/2007
Το τέλος της αμφισβήτησης θα είναι δικαστικό;
Τα όρια της αμφισβήτησης του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Χώρου Παιδείας και Γνώσης: η σύμφωνη με το κοινοτικό δίκαιο ερμηνεία του Συντάγματος
ΕΠΙΜΕΤΡΟ
Η ΓΝΩΣΗ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΩΝ
Η γνώση ως υπηρεσία
Η γνώση και η ευρωπαϊκή ταυτότητα
Η σημασία των διανοουμένων για την διαμόρφωση της ταυτότητας του ευρωπαίου πολίτη
Βιβλιογραφία
Ελληνική
Ξένη