Ε. Κατσαρή, Το δικαίωμα του πολίτη στην ασφάλεια, 2007
Το παρόν έργο εστιάζει στην έντονη και επίκαιρη νομική συζήτηση περί την έννοια, το περιεχόμενο και τους φορείς αστυνόμευσης, για την προάσπιση της δημόσιας ασφάλειας. Η τελευταία αποτελεί μία κεντρικότατη έννοια του αστυνομικού δικαίου που ολοένα διευρύνεται ενόψει των απειλών και των νέων πηγών κινδύνων εξαιτίας της έξαρσης της εγκληματικότητας και των τρομοκρατικών χτυπημάτων. Επίσης, αναφέρεται στη συνταγματική θεμελίωση, την εμβέλεια και τα όρια του δικαιώματος του πολίτη στην ασφάλεια, ενός δικαιώματος που φαίνεται ότι θα διεκδικήσει τον τίτλο του πλέον πρόσφατου δικαιώματος δημοσίου δικαίου στους κόλπους ειδικότερα του αστυνομικού δικαίου.
Έτσι, στο πρώτο μέρος του βιβλίου παρουσιάζονται η έννοια και οι φορείς προστασίας της δημόσιας ασφάλειας, καθώς και η διεύρυνση αυτής της έννοιας όσο και των αστυνομικών καθηκόντων και μέτρων στη σύγχρονη κοινωνία της διακινδύνευσης. Το δεύτερο μέρος πραγματεύεται το δικαίωμα του πολίτη στην ασφάλεια, εξετάζοντας το ιστορικό-κοινωνικό πλαίσιο γένεσης της θεωρίας περί δικαιώματος του πολίτη στην ασφάλεια και τη θεμελίωσή του στο Σύνταγμα, ενώ παρατίθεται η σχετική ελληνική και κοινοτική νομολογία καθώς και οι κυρίαρχες απόψεις στη Γαλλία και τη Γερμανία. Επιπρόσθετα, εξετάζονται τα όρια της αστυνομικής επέμβασης κατά την προστασία της δημόσιας ασφάλειας και αναλύονται οι κίνδυνοι για τον πολίτη από την εντεινόμενη αστυνομική επέμβαση, ενώ διατυπώνονται προτάσεις για τη διαχείριση αυτών των κινδύνων. Αναλύεται, τέλος, το παράδειγμα λήψης μέτρων ασφαλείας κατά τη διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων στη χώρα μας.
Πληροφορίες έκδοσης
Πίνακας περιεχομένων +-
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Α΄ ΜΕΡΟΣ:
Η ΔΗΜΟΣΙΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΥΠΟ ΝΕΑ ΔΙΕΥΡΥΜΕΝΗ ΟΠΤΙΚΗ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ:
Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ
Α) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ
Β) ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΑΠΟ ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΕΝΝΟΙΕΣ
1) Δημόσια τάξη
2) Εθνική ασφάλεια
3) Κρατική ασφάλεια
4) Δημόσιο συμφέρον
Γ) ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ:
ΦΟΡΕΙΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ
Α) Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ ΩΣ ΚΥΡΙΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΤΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ
1) Κεντρικές Υπηρεσίες
2) Περιφερειακές Υπηρεσίες
3) Αντεγκληματική αποστολή και λειτουργία της ΕΛΑΣ
α) Αντεγκληματική κατασταλτική λειτουργία της ΕΛΑΣ
β) Η εκπαίδευση των αστυνομικών στο πλαίσιο του νέου αντεγκληματικού τους ρόλου
4) Διεθνής Αστυνομική Συνεργασία
i) Εισαγωγή - Χαρακτηριστικά
ii) Διεύθυνση Διεθνούς Αστυνομικής Συνεργασίας - Συνεργασία με Διεθνείς Οργανισμούς
iii) Αστυνομικοί Σύνδεσμοι - Πρωτόκολλα Συνεργασίας
Β) ΛΟΙΠΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ
1) Κρατικά όργανα που ασκούν αστυνόμευση
i) Το Λιμενικό Σώμα
ii) Tο Πυροσβεστικό Σώμα
2) Όργανα του «δημόσιου τομέα» που ασκούν αστυνόμευση
3) Ιδιωτική αστυνομία
4) Ο πολίτης συμμέτοχος στην αντεγκληματική δράση της ΕΛΑΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ:
ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ
Α) ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΑΠΕΙΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑ - ΝΕΕΣ ΠΗΓΕΣ ΚΙΝΔΥΝΩΝ
Β) ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ
1) Δημόσια Ασφάλεια και Κοινωνικό Παρεμβατικό Κράτος - Κράτος
Πρόληψης
2) Διεθνοποίηση της προστασίας της δημόσιας ασφάλειας
Γ) ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ ΤΩΝ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΘΗΚΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΡΩΝ
1) Παραδοσιακή αστυνόμευση δημόσιας ασφάλειας
2) Σύγχρονες μέθοδοι αστυνομίας δημόσιας ασφάλειας
i) Γενικά
ii) Μέτρα αντιμετώπισης της τρομοκρατίας και του οργανωμένου
εγκλήματος
iii) Έλεγχοι ως προς την κατοχή και χρήση των όπλων
iv) Έρευνες
v) Εκτεταμένη πληροφόρηση
Β΄ ΜΕΡΟΣ:
ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΣΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ:
ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΣΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ -
ΕΝΑ ΤΕΛΕΙΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ;
Α) Ιστορικό - κοινωνικό πλαίσιο γένεσης της θεωρίας περί δικαιώματος
του πολίτη στην ασφάλεια
Β) Τέλειο δικαίωμα ή κοινωνική διεκδίκηση;
1) Ασφάλεια και ανθρώπινη αξία
2) Σύγχρονο κοινωνικό παρεμβατικό κράτος
3) Κατάχρηση ατομικών δικαιωμάτων
4) Διασφαλιστικό περιεχόμενο θεμελιωδών δικαιωμάτων (status
mixtus)
5) Η τριτενέργεια των συνταγματικών δικαιωμάτων
6) Διττή ένταξη του δικαιώματος στην ασφάλεια στην περιοριστική
και παροχική διοίκηση
7) Σύνταγμα και δικαίωμα στην ασφάλεια
8) Νομοθετική κατοχύρωση ορισμένων περιπτώσεων
9) Δικαίωμα στην ασφάλεια: ένα υπερθεμελιώδες δικαίωμα;
10) Σύνοψη - Συμπέρασμα
Γ) ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ
1) Νομολογία ελληνικών δικαστηρίων
2) Νομολογία του ΕΔΔΑ
Δ) ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΣΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΗ
ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΓΑΛΛΙΑ
1) Γερμανία
2) Γαλλία
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ:
ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ ΚΑΙ ΟΡΙΑ ΑΥΤΗΣ
Α) ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ Η ΑΣΤΥΝΟΜΟΚΡΑΤΙΑ;
1) Διακινδύνευση ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών: η άλλη
όψη του νομίσματος
2) Η «κατασκευή» της ανασφάλειας
3) Συμπέρασμα
Β) ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗΣ ΕΠΕΜΒΑΣΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ
1) Προϋποθέσεις της αστυνομικής επέμβασης: ο κίνδυνος, η ανάγκη
και το επείγον
2) Βασικό όριο των λαμβανόμενων αστυνομικών μέτρων: ο σεβασμός
των συνταγματικών δικαιωμάτων
3) Δέσμευση της αστυνομικής αρμοδιότητας από τις γενικές αρχές
του δικαίου
α) Γενικές αρχές του δημοσίου δικαίου
i) Η αρχή της νομιμότητας
ii) Η αρχή της αναλογικότητας
iii) Η αρχή της υπεροχής του δημοσίου συμφέροντος β) Ειδικότερες αρχές του δημοσίου δικαίου
i) Το τεκμήριο αθωότητας
ii) Η αρχή της απαγόρευσης της καταχρηστικής άσκησης της
αστυνομικής εξουσίας
iii) Η αρχή της απαγόρευσης της κατάχρησης της διαδικασίας
Γ) ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΗΣ ΛΗΨΗΣ ΜΕΤΡΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ
ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΟΛΥΜΠΙΑΚΩΝ ΑΓΩΝΩΝ
ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ