Δ. Στράνης, Το δημόσιο δίκαιο στο εργατικό δίκαιο του 21ου αιώνα, 2010
Στη σημερινή συγκυρία της μέγιστης εργασιακής ανασφάλειας προβάλλει περισσότερο έντονη παρά ποτέ άλλοτε η ανάγκη της αναγνώρισης ότι το εργατικό δίκαιο δεν είναι και δεν πρέπει να είναι στο πεδίο της πλήρους αποδέσμευσης, αλλά να υπόκειται και σε θεμελιώδεις και αδιαπραγμάτευτες δημοσίου δικαίου δεσμεύσεις.
Πριν από την εκδήλωση της οικονομικής και εργασιακής κρίσης υποστηριζόταν έντονα και η άποψη ότι μια τέτοια πλήρης αποδέσμευση θα οδηγούσε σε καλύτερα αποτελέσματα και θα απέβαινε τελικώς υπέρ των παραγόντων της σχέσης εργασίας και ιδίως υπέρ των εργαζομένων.
Κάτι τέτοιο φαίνεται ότι σήμερα αναιρείται σε σημαντικό βαθμό και παρίσταται η ανάγκη ιδιαίτερης προβολής και επίτασης της δημοσίου δικαίου διάστασης του εργατικού δικαίου περισσότερο από ποτέ άλλοτε, που είναι συνυφασμένη με τις ίδιες τις μεθοδολογικές βάσεις και τις θεμελιώδεις αρχές του. Αυτή άλλωστε αποτελεί και μια διαχρονική διάστασή του, η οποία έρχεται στην επιφάνεια λιγότερο ή περισσότερο έντονα, ανάλογα με το γενικότερο κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον που διαμορφώνεται εκάστοτε.
Το βιβλίο αυτό βασίζεται στην εγχώρια και αλλοδαπή θεωρία, καθώς και στη νομολογία και επιδιώκει την ανάπτυξη ενός δημιουργικού διαλόγου πάνω στο θέμα του. Απευθύνεται στους νομικούς της θεωρίας και της πράξης τόσο του δημοσίου όσο και του εργατικού δικαίου, στην πολιτεία και τα αρμόδια όργανά της, αλλά και στους εργοδότες, τους εργαζόμενους και τα συνδικάτα και επιδιώκει να επαναορίσει τη θέση του εργατικού δικαίου συστηματικά, σε μια εποχή που υπάρχει έντονος προβληματισμός για τη σημασία του και την κατεύθυνσή του.
Πληροφορίες έκδοσης
Πίνακας περιεχομένων +-
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
ΜΕΡΟΣ Α΄
ΓΕΝΙΚΟΤΗΤΕΣ
1. Η εξέλιξη της συζήτησης για τον χαρακτήρα του εργατικού δικαίου
2. Διττή προέλευση των διατάξεων του εργατικού δικαίου
ΜΕΡΟΣ Β΄
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΑΠΟΨΗΣ ΟΤΙ ΤΟ ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΜΕΤΕΧΕΙ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
1. Tο υπό εξέταση ζήτημα εδράζεται πάνω στα στοιχεία της διάκρισης μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου
2. Η θεωρία περί των πηγών του εργατικού δικαίου προσδίδει σε αυτό μιαν έντονα δημοσίου δικαίου διάσταση
3. Είναι δίκαιο «κοινωνικό» υπό την έννοια ότι επηρεάζεται από τις κοινωνικές εξελίξεις και έχει «κοινωνική στόχευση»
4. Στο εργατικό δίκαιο υπάγονται και συμβατικές σχέσεις του κράτους και υπάρχει η τάση υπαγωγής όλων των εργαζόμενων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα στις ρυθμίσεις του
5. Η έλλειψη κωδικοποίησης στοιχείο και του εργατικού και του δημοσίου δικαίου
6. Το πειθαρχικό δίκαιο που αποτελεί εξ ορισμού ύλη διοικητικού δικαίου, εντάσσεται στο εργατικό δίκαιο
7. Η συλλογική σύμβαση εργασίας αποτελεί σύμβαση με χαρακτηριστικά δημοσίου δικαίου
8. Οι κανονισμοί εργασίας εξ ορισμού εσωτερικά ύλη του διοικητικού δικαίου εξωτερικά διοικητικού δικαίου διαδικασία
9. Η διασφάλιση της θέσης του εργαζομένου αποτελεί σκοπό που ανάγεται σε λόγο δημοσίου συμφέροντος
10. Το εργατικό δίκαιο κυριαρχείται από αναγκαστικούς κανόνες, ενώ το δημόσιο δίκαιο συγκροτείται συνολικά από τέτοιους κανόνες
11. Η κοινωνική ασφάλιση ευρύτερα θεωρούμενη συνιστά «δημόσια υπηρεσία»
12. Η οικοδόμηση με καθαρά διοικητικού δικαίου διατάξεις του λεγόμενου «διοικητικού εργατικού δικαίου»
13. Στη διάπλαση του εργατικού δικαίου συμβάλλουν εκτός από τα πολιτικά και τα διοικητικά δικαστήρια
14. Ο διαπλαστικός χαρακτήρας της νομολογίας και η μεταβίβαση δικαιοδοτικής εξουσίας σε όργανα «οιονεί» δικαιοδοτικά.
15. H διαφοροποίηση του παραδοσιακού χαρακτήρα της σύμβασης με στοιχεία δημοσίου δικαίου και συρρίκνωση της συμβατικής ελευθερίας.
16. Η πρωταρχική θέση δέσμης κανόνων συνταγματικού δικαίου στην όλη δομή και λειτουργία του εργατικού δικαίου.
17. Η προέλευση και η ιδιαίτερη εφαρμογή της τριτενέργειας των θεμελιωδών δικαιωμάτων στο εργατικό δίκαιο
18. Η διεθνοποίηση του εργατικού δικαίου είναι στοιχείο δημοσιοποίησης εφόσον το διεθνές δίκαιο είναι δημόσιο δίκαιο
19. Το πρωτογενές ιδίως κοινοτικό δίκαιο περιέχει ρυθμίσεις καταστατικές περί δικαιωμάτων και εγγυήσεις υπέρ των εργαζομένων 224 20. Η διαμόρφωση της περιοχής του «συλλογικού εργατικού δικαίου» που διακρίνεται από την περιοχή του «ατομικού εργατικού δικαίου»
21. Το εργατικό δίκαιο χρησιμοποιεί συχνότατα το ποινικό δίκαιο για τη διαφύλαξη αγαθών κρινομένων ως χρηζόντων προστασίας
22. Οι όροι «δίκαιο προστασίας», «δίκαιο εξισορροπητικό», «δίκαιο κοινωνικό» και «θεσμικό δίκαιο», προβάλλουν το παρεμβατικό στοιχείο
23. Το έθιμο έχει στο εργατικό δίκαιο ιδιαίτερη σημασία και λειτουργία ενσχέσει με αυτή που έχει στο δημόσιο δίκαιο.
24. Στο εργατικό δίκαιο είναι δυνατή παρέκκλιση από την καθιερωμένη ιεραρχία των κανόνων όπως και στο δημόσιο δίκαιο.
25. Η εκμετάλλευση είναι ο χώρος μιας αυτοδύναμης οιονεί συνταγματικού χαρακτήρα οργάνωσης.
26. Το εργατικό δίκαιο διακρίνεται για μιαν έλλειψη προσήλωσης στους τύπους αντίστοιχη με αυτή του δημοσίου δικαίου
27. H «αντιπροσωπευτική ή συλλογική αγωγή» θεμελιώνεται σε στοιχεία με χροιά δημοσίου δικαίου και ιδίως στο «έννομο συμφέρον»
28. To εργατικό δίκαιο συνιστά μια περιοχή του δικαίου που εφάπτεται άμεσα της πολιτικής και του ισχύοντος κοινωνικού και οικονομικού καθεστώτος
29. H διαδικασία για την επίλυση των εργατικών διαφορών προσομοιάζει με τη διαδικασία ενώπιον των πολιτικών δικαστηρίων
30. Το εργατικό δίκαιο ως ιδιαίτερο δίκαιο.
31. Στις έννομες τάξεις των σημαντικότερων ευρωπαϊκών χωρών επιβεβαιώνεται η διττή φύση του εργατικού δικαίου
32. O θεσμός της διαιτησίας όπως διαχρονικά εξελίχθηκε συνηγορεί υπέρ της δημοσίου δικαίου διάστασης
33. Το δίκαιο των εργατικών αγώνων και των εργατικών διεκδικήσεων βασίζεται κατεξοχήν στις συνταγματικές ελευθερίες
ΜΕΡΟΣ Γ΄
Ο ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΟΥ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
Η διαχρονική και η παρούσα εξέλιξη της προς δημοσιοποίηση τάσης
ΣYNOΨH ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ