Δ. Μέλισσας, Οι χρήσεις γης, το γενικό πολεοδομικό σχέδιο & η ζώνη οικιστικού ελέγχου, 2η έκδ., 2010
Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, μαγαζιά και διαμερίσματα αλλάζουν χέρια και χρήσεις. Ωστόσο, τι γίνεται όταν ο Κανονισμός της πολυκατοικίας δεν υπάρχει και η Πολεοδομία αργεί να απαντήσει;
Τα μαγαζιά, τα διαμερίσματα, οι μονοκατοικίες, τα κτιριακά συγκροτήματα αδειάζουν. Μόνο που ο νέος ιδιοκτήτης ή ο ενοικιαστής δεν θέλει δίπλα του το ιατρείο, από κάτω το μίνι-μάρκετ ή το κομμωτήριο, απέναντί του την ταβέρνα. Τότε τι; Πρόστιμο, ποινικές κυρώσεις ή σφράγιση των χρήσεων γης; Και πώς αμύνεται ο ελεύθερος επαγγελματίας ή ο κάθε επιχειρηματίας;
Σήμερα, όλοι θέλουν να αξιοποιήσουν την περιουσία τους, τώρα, που το ΓΠΣ επεκτείνεται ή αναθεωρείται. Μόνο που πέφτει πάνω σε μία από τις 300 περίπου ΖΟΕ. Και αν το οικόπεδο είναι στη ΖΟΕ; Τι γίνεται τότε; Τα ΓΠΣ και οι ΖΟΕ μπορούν να συνυπάρχουν απρόσκοπτα;
Άλλαξε η νομολογία και η θεωρία στα τρία χρόνια που πέρασαν από την πρώτη έκδοση του βιβλίου. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο προστέθηκαν σε όλες σχεδόν τις παραγράφους νέες δικαστικές αποφάσεις και νέες θεωρητικές αντιλήψεις για τις χρήσεις γης, το ΓΠΣ και τη σύγχρονη πόλη.
Τέλος, το παράρτημα εμπλουτίσθηκε με πρόσφατη νομολογία, αποφάσεις διοικητικών οργάνων και λημματικό ευρετήριο που θα βοηθήσει κάθε αναγνώστη να βρει εύκολα κάθε μια από τις 4.000 δραστηριότητες που αντλήθηκαν από το ΣΤΑΚΟΔ 2008, που οργανώθηκε από την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Ελλάδος (ΕΣΥΕ).
Πληροφορίες έκδοσης
Πίνακας περιεχομένων +-
ΠΡΟΛΟΓΟΣ Β΄ ΕΚΔΟΣΗΣ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ Α΄ ΕΚΔΟΣΗΣ
ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
Η δυναμική των χρήσεων
1. Εννοιολογική αποσαφήνιση
2. Χρήσεις γης τμήμα της κοινωνικής και οικονομικής πραγματικότητας
3. Βιώσιμη αστική κινητικότητα και χρήσεις γης
4. Ο ανταγωνισμός των χρήσεων γης
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
Η χρήση κτηρίουοικοπέδου κατά το ν.δ. της 17.7/16.8
1. Ο κανόνας της ελεύθερης χρήσης γης σε περιοχές που στερούνται εγκεκριμένου σχεδίου πόλης
2. Η χρήση κτηρίουοικοπέδου και το σχέδιο πόλης
3. Ο χαρακτήρας της πράξης καθορισμού της χρήσης
4. Ο καθορισμός χρήσης κτηρίουοικοπέδου με το ρυμοτομικό σχέδιο ή την Πολεοδομική Μελέτη
Ι. Η χρήση κτηρίουοικοπέδου είναι συνυφασμένη με την αλλαγή στο πρόσωπο του κυρίου του
ΙΙ. Η κατά κανόνα κοινωφελής χρήση του κτηρίουοικοπέδου
ΙΙΙ. Η φύση της δέσμευσης και της ρυθμιστικής εμβέλειας της χρήσης κτηρίουοικοπέδου
5. Η νομολογιακή θέσπιση περιορισμών στη χρήση κτηρίωνοικοπέδων
6. Η αποσύνδεση της χρήσης κτηρίου από την χρήση οικοπέδου
7. Η νομολογιακή αντιμετώπιση των πολεοδομικών κριτηρίων (υγιεινή, ασφάλεια, αισθητική) και η θεραπεία των κοινωνικών αναγκών
8. Πότε είναι επιτρεπτή κατά τη νομολογία η χρήση κτηρίουοικοπέδου (Περιπτωσιολογία)
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄
Το π.δ. 23.2/8.3.1987 «Κατηγορίες και περιεχόμενο xρήσεων γης»
(ΦΕΚ 166 Δ΄)
1. Οι χρήσεις γης σύμφωνα με το π.δ. 81/1980 και το το π.δ. της 2/13.3.1981
2. Η γενική και ειδική πολεοδομική λειτουργία στο π.δ. 23.2/8.3.1987 (ΦΕΚ 166 Δ΄)
3. Η έλλειψη κριτηρίου για την ταξινόμηση ορισμένης δραστηριότητας στο π.δ. 23.2/6.3.1987 (ΦΕΚ 166 Δ΄)
4. Η ταξινόμηση μιας δραστηριότητας από την διοίκηση στο π.δ. 23.2/6.3.1987 (ΦΕΚ 166 Δ΄)
5. Οι νομολογιακοί περιορισμοί στην εφαρμογή του π.δ. της 23.2/6.3.1987 (ΦΕΚ 166 Δ΄)
Ι. Η ανεπίτρεπτη ανάμειξη των χρήσεων γης και ο κανόνας της τυποποίησης των χρήσεων γης
ΙΙ. Τα πολεοδομικά κριτήρια για την επιτρεπτή επιλογή ορισμένης χρήσης
α) Η διασφάλιση των καλύτερων όρων διαβίωσης
β) Η λειτουργική αυτονομία του οικισμού
γ) Η απαγόρευση τροποποίησης των χρήσεων γης που επιδεινώνει τους όρους διαβίωσης
δ) Η κάμψη της απαγόρευσης τροποποίησης των χρήσεων γης
ΙΙΙ. Οι ιδιαιτερότητες της τυποποίησης των χρήσεων γης και το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο
6. Θέσπιση χρήσεων γης με τυπικό νόμο
7. Χρήσεις γης εκτός σχεδίου
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄
Η σφράγιση χρήσης γης
1. Η θέση του προβλήματος
2. Ο έλεγχος για τη διαπίστωση της παράνομης χρήσης
3. Ο έλεγχος της χρήσης δεν υπόκειται σε χρονικό περιορισμό
4. Η «εν τοις πράγμασι» αλλαγή της χρήσης
5. Η διαδικασία της σφράγισης
6. Η δικονομική θεώρηση της σφράγισης
7. H διαδικασία της εκτέλεσης της προσωρινής σφράγισης, της οριστικής σφράγισης και της αποσφράγισης
8. Η παράβαση των χρήσεων εκτός από τη σφράγιση επιφέρει και άλλες συνέπειες
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΓΕΝΙΚΟ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
Το νομοθετικό πλαίσιο
1. Εισαγωγή
2. Ο κατευθυντήριος και προγραμματικός χαρακτήρας του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου
3. Το εύρος της κλίμακας
4. Τα όρια του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου
5. Το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο περιλαμβάνει:
Ι. Έναν τουλάχιστον οικισμό του Καποδιστριακού Δήμου
ΙΙ. Πληθυσμό τουλάχιστον 2.000 κατοίκων
6. Το περιεχόμενο του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου
7. Η διαδικασία εκπόνησης του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου
Ι. Η πρωτοβουλία εκπόνησης ανήκει στο Δήμο
ΙΙ. Η πρωτοβουλία εκπόνησης ανήκει στον Γενικό Γραμματέα Περιφέρειας ή στον Υπουργό ΠΕΧΩΔΕ για τις περιοχές που εμπίπτουν στο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθηνών και Θεσσαλονίκης
ΙΙΙ. Η εκπόνηση της μελέτης του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου
IV. Ο «πρόσφορος» τρόπος συμμετοχής και δημοσίευσης
V. Οι ενστάσεις που μπορούν να ανατρέψουν το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο
8. Η χρονική ισχύς του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου
9. Μέτρα για την απρόσκοπτη υλοποίηση των στόχων του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου
Ι. Η υποχρέωση προσαρμογής των προγραμμάτων των διοικητικών φορέων στους στόχους του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου
ΙΙ. Το δικαίωμα προτίμησης
ΙΙΙ. Η απαγόρευση χορήγησης οικοδομικής άδειας που αντιτίθεται στη χρήση γης και στον μέσο συντελεστή δόμησης που προβλέπει το εγκεκριμένο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο
IV. Οι εξαιρέσεις
V. Η αναστολή οικοδομικών εργασιών και η απαγόρευση χορήγησης οικοδομικών αδειών με την έναρξη εκπόνησης του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου
10. Η έγκριση του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου
11. Στρατηγική Περιβαλλοντική Εκτίμηση των Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων
Ι. Η κατ’ αρχήν υποχρέωση υπαγωγής των Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων σε διαδικασία Στρατηγικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης
ΙΙ. Η διαδικασία της Στρατηγικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης
ΙΙΙ. Εξαιρέσεις από την υποχρέωση Στρατηγικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης
IV. Η χρονική αφετηρία της υποχρεωτικής υπαγωγής των Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων σε διαδικασία Στρατηγικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
Η νομολογιακή αντιμετώπιση
1. Η ιδιότυπη δεσμευτικότητα των ρυθμίσεων του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου για την Πολεοδομική Μελέτη και την τροποποίηση του ρυμοτομικού σχεδίου
2. Η έγκριση της Πολεοδομικής Μελέτης αναγκαία προϋπόθεση για την υλοποίηση των ρυθμίσεων του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου
3. Οι εξειδικευμένες ρυθμίσεις στο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο
4. Η οιονεί κανονιστική δεσμευτικότητα των μη εξειδικευμένων ρυθμίσεων του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου
5. Οι νομολογιακές απόψεις για τη δεσμευτικότητα των ρυθμίσεων του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου
6. Η πρόβλεψη χρήσης γης, το πρώτον στην Πολεοδομική Μελέτη
7. Η μη υλοποίηση των ρυθμίσεων του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου κατά την Πολεοδομική Μελέτη
8. Η νομική φύση των ρυθμίσεων του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου: ατομικού ή κανονιστικού χαρακτήρα;
9. Παρεμπίπτων έλεγχος του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ
ΖΩΝΗ ΟΙΚΙΣΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ
1. Το υφιστάμενο νομοθετικό καθεστώς
2. Ο χαρακτήρας των Ζωνών Οικιστικού Ελέγχου
3. Η τυπολογία των Ζωνών Οικιστικού Ελέγχου
4. Η διαδικασία οριοθέτησης των Ζωνών Οικιστικού Ελέγχου
5. Το περιεχόμενο και οι στόχοι των Ζωνών Οικιστικού Ελέγχου
Ι. Δάση, γεωργική γη, αρχαιολογικοί χώροι, ρέματα
ΙΙ. ΑρτιότηταΑπαγόρευση κατάτμησης
ΙΙΙ. Χρήσεις γης
IV. Απομάκρυνση μη νομίμως υφιστάμενων χρήσεων
6. Τροποποίηση των Ζωνών Οικιστικού Ελέγχου
7. Αιτιολόγηση των ρυθμίσεων των Ζωνών Οικιστικού Ελέγχου
8. Σχέση Ζώνης Οικιστικού Ελέγχου και Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου, μετά τη θέση σε ισχύ των άρθρων 4 και 25 του ν. 2508/1997
Ι. Δυνατότητα τροποποίησης – επέκτασης του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου, ώστε να καταλαμβάνει και την περιοχή της εγκεκριμένης Ζώνης Οικιστικού Ελέγχου
ΙΙ. Δυνατότητα πρόβλεψης με το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο χρήσεων γης διαφορετικών από εκείνες που προβλέπει η εγκεκριμένη Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου
ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ
ΟΙ ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ ΣΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΠΟΛΗ
1. Ο πολυλειτουργικός χαρακτήρας της ελληνικής πόλης
2. Σύντομη παρουσίαση του ευρωπαϊκού διαλόγου για την πόλη: πολυλειτουργικότητα, μονολειτουργικότητα, συνεκτική πόλη
3. Η διαχείριση του δημόσιου χώρου: το ζητούμενο στην πολυλειτουργική πόλη
4. Πολυλειτουργικός χαρακτήρας της πόλης, κοινωνική συνοχή και αστικός ανταγωνισμός
5. Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα: Το στοίχημα για την πολυλειτουργική πόλη;
6. Η πολυλειτουργική σύγχρονη πόλη διατηρεί το παρελθόν της
ΜΕΡΟΣ ΠΕΜΠΤΟ
Η ΑΠΟΥΣΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ
1. Αδυναμία της Πολιτείας να συντονίσει τους θεσπισθέντες πολεοδομικούς σχεδιασμούς και να άρει τις αντιφάσεις τους
2. Πλημμελής καταγραφή των ιδιαίτερων πολεοδομικών συνθηκών που επικρατούν στη σύγχρονη πόλη
3. Η έλλειψη δεσμευτικών κατευθυντήριων οδηγιών για τον μελετητή
4. Η χρονοβόρα διαδικασία εκπόνησης του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου καθιστά παρωχημένες τις ρυθμίσεις του
5. Τα προβλήματα εφαρμογής του π.δ. 23.2/6.3.1987
6. Η ανεπάρκεια μηχανισμών ελέγχου της εφαρμογής των χρήσεων γης
7. Η Πολιτεία απέχει από την οργάνωση του αστικού χώρου;
8. Η μη εφαρμογή του νόμου: εμπόδιο για τη σύγχρονη ελληνική πόλη;
9. Οι δυνάμεις της αγοράς, η οργάνωση του αστικού χώρου και ο ακυρωτικός δικαστής
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΛΗΜΜΑΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ