Α. Μπρεδήμας, Οι κυρώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ κατά της Ρωσίας για τον πόλεμο στην Ουκρανία, 2025
Οι κυρώσεις, οικονομικού κυρίως χαρακτήρα, έχουν εισέλθει για τα καλά στις διεθνείς σχέσεις, ως ένα μέσο εξαναγκασμού για προσαρμογή του κράτους-στόχου στις αξιακές αντιλήψεις (ανθρώπινα δικαιώματα/δημοκρατική αρχή) ή, συνηθέστερα, στα συμφέροντα των κρατών που τις υιοθετούν. Οι κυρώσεις των δυτικών κρατών κατά της Ρωσίας για τον πόλεμο στην Ουκρανία παρουσιάζουν χαρακτηριστικά που τις διαφοροποιούν πολλαπλά από τις άλλες κυρώσεις του παρελθόντος. Αποτελούν μέρος ενός συνολικού πολέμου ανάμεσα στις δύο πλευρές, αφενός στο πρακτικό επίπεδο, μέσω (by proxy) της Ουκρανίας, και αφετέρου στο πολιτικο-οικονομικό επίπεδο, μέσα από την άμεση αντιπαράθεση κυρώσεων και αντικυρώσεων, σε ένα άνευ προηγουμένου επίπεδο. Ένα τρίτο επίπεδο διαφοροποίησης εκδηλώνεται στο νομικό πεδίο, αυτό του διεθνούς δικαίου, όπου οι κυρώσεις των δυτικών κρατών θέτουν πολλαπλά ερωτήματα σχετικά με τη νομιμότητά τους.
Τα ζητήματα αυτά έχουν τεθεί από την πρώτη στιγμή, τόσο στο πολιτικό όσο και, ειδικότερα, στο νομικό επίπεδο. Στην παρούσα μελέτη, παρουσιάζονται με τρόπο κατανοητό και δομημένο, έτσι ώστε τουλάχιστον να καταστούν γνωστά στο ελληνικό νομικό, και όχι μόνο, κοινό, αναλύοντας τους προβληματισμούς και τις δυσκολίες που συναντά κανείς κατά τη μελέτη τους.
Πληροφορίες έκδοσης
Πίνακας περιεχομένων +
Περιεχόμενα
Πρόλογος
Εισαγωγή
Μέρος Πρώτο:
Το πολιτικό-θεσμικό πλαίσιο των κυρώσεων
Ι. Το γενικότερο πολιτικό πλαίσιο των διεθνών κυρώσεων
ΙΙ. Οι κυρώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης
ΙΙΙ. Το θεσμικό πλαίσιο
1. Η Ευρωπαϊκή Ένωση
2. Οι ΗΠΑ
IV. Οι επί μέρους κυρώσεις της Ε.Ε. κατά της Ρωσίας (2014, 2022)
1. Οι κυρώσεις μετά την προσάρτηση της Κριμαίας (2014).
2. Οι κυρώσεις μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία (2022)
V. Ο συντονισμός των μονομερών οικονομικών κυρώσεων
VI. Η συμμόρφωση του ιδιωτικού τομέα προς τις οικονομικές κυρώσεις
VII. Η αποτελεσματικότητα των κυρώσεων κατά της Ρωσίας
Μέρος Δεύτερο:
Το διεθνές νομικό πλαίσιο των κυρώσεων της Ε.Ε.
Ι. Η νομιμότητα των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο
1. Το γενικότερο ζήτημα της νομιμότητας των μονομερών κυρώσεων
2. Το ζήτημα της μη-εφαρμογής της ετεροδικίας των κρατών στο πλαίσιο των διεκδικήσεων ιδιωτών για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους.
3. Οι κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου
4. Οι κυρώσεις ως αντίμετρα
5. Το «πάγωμα» (freezing) και η κατάσχεση (confiscation) των περιουσιακών στοιχείων της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας από τις Δυτικές χώρες
(α) Το «πάγωμα» των περιουσιακών στοιχείων
(β) Η κατάσχεση των περιουσιακών στοιχείων
(i) Η ετεροδικία των κρατών
(ii) Το ζήτημα της ετεροδικίας εκτελέσεως
(γ) Τα αντίμετρα: ύστατο μέσο για την κατάσχεση των περιουσιακών στοιχείων της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας;
Συμπεράσματα και προοπτικές
Τύπος περιεχομένου
Κατηγορίες
Σχετικές εκδόσεις
