Α. Φωτιάδου, Σταθμίζοντας την ελευθερία του λόγου, 2006
H μελέτη αυτή προσεγγίζει την ελευθερία του λόγου μέσα από την εξέταση της σύγκρουσης και αλληλοοριοθέτησής της με άλλα συνταγματικά δικαιώματα, όπως η ιδιωτικότητα, η προσωπικότητα, η τιμή και η υπόληψη.
Το προστατευτικό πεδίο της ελευθερίας του λόγου διαμορφώνεται μέσα από αυτές τις διαρκείς αναμετρήσεις. Ο δικαστής όταν βρίσκεται ενώπιον της σύγκρουσης δικαιωμάτων χρησιμοποιεί δικαστικές τεχνικές όπως η συγκεκριμένη και η αφηρημένη στάθμιση και η αναλογικότητα.
Αφετηρία της μελέτης αποτελούν αμερικάνικες δικαστικές αποφάσεις για την ελευθερία του λόγου. Μέσα από την ανάγνωσή τους αναδύονται οι τεχνικές που χρησιμοποιεί ο δικαστής και η θεωρητική του αντίληψη για το δικαίωμα. Η αφηρημένη και συγκεκριμένη στάθμιση και η αναλαγικότητα αναλύονται συστηματικά, εντοπίζονται τα βασικά τους χαρακτηριστικά, καθώς και οι διαφορές και οι ομοιότητες τους, και ο τρόπος με τον οποίο επιδρούν στο δικαίωμα, μέσω της διάπλασης εννοιών όπως το «δημόσιο πρόσωπο», το «θέμα δημοσίου ενδιαφέροντος», ο «συμβολικός λόγος» κ.ά.
Μία αντίστοιχη ανάγνωση ελληνικών δικαστικών αποφάσεων φωτίζει πτυχές της αντιμετώπισης της ελευθερίας του λόγου από τον Έλληνα δικαστή. Από τη μελέτη των δικαστικών αντιπαραθέσεων Λιάνας Κανέλλη – Μαργαρίτας Παπανδρέου αλλά και Σ. Κόκκαλη – «Καθημερινής», όπου η ελευθερία του λόγου συγκρούεται με την ιδιωτικότητα και την προστασία της προσωπικότητας, αναδύεται η χρήση δικαστικών τεχνικών αλλά και εννοιών από τον Έλληνα δικαστή, όπως το «δημόσιο πρόσωπο», ο «δημόσιος διάλογος», ο «σκοπός εξύβρισης» και το αναγκαίο μέτρο στον τρόπο έκφρασης», και τίθενται συνταγματικά ερωτήματα.
Πληροφορίες έκδοσης
Πίνακας περιεχομένων +-
ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
1. M ια αναφορά στο θέ µ α
2. Εισαγωγικές παρατηρήσεις. τέσσερα ερωτή µ ατα
α. Γιατί το δικαίω µ α στο πεδίο της σύγκρουσης ;
β. Γιατί το δικαίω µ α ψηφιδωτό ;
γ. Γιατί η δικαστική τεχνική ;
δ. Γιατί η Πρώτη T ροποποίηση ; ( Γιατί η ελευθερία του λόγου και γιατί η αναφορά σε µ ια άλλη δικαιική τάξη
KE Φ A Λ AIO Π P Ω TO
ANAME Σ A Σ THN I ∆ EA KAI THN Π PA Γ MATIKOTHTA:
OI ∆ IKA Σ TIKE Σ A Π O Φ A Σ EI Σ
1. Ένα µ ικρό λεξικό του λόγου. O ι λέξεις - κλειδιά της Πρώτης
T ροποποίησης
2. Αποκρυπτογραφώντας αποφάσεις της Πρώτης Τροποποίησης : Η ε -
λευθερία του λόγου , η σύγκρουση δικαιω µ άτων και η τεχνική του
δικαστή
3. ∆ιαβάζοντας την ελευθερία του λόγου µ έσα από πέντε ψηφίδες
Α. Ελευθερία του λόγου , τι µ ή και υπόληψη : η κρίση της συνταγ µ α -
τικότητας της δυσφή µ ησης δη µ οσίου προσώπου µ έσω της δη -
µ ιουργίας του κανόνα του πραγ µ ατικού δόλου : New York Times
Co. v. Sullivan
Β. ∆η µ όσιος διάλογος και κατηγορίες δη µ οσίων προσώπων : Είναι
δη µ όσιο πρόσωπο ο δικηγόρος που αναλα µ βάνει µ ια υπόθεση
δη µ οσίου ενδιαφέροντος ; Gertz v. Robert Welch
Σταθ µ ίζοντας την ελευθερία του λόγου
Γ. Έ µµ εσοι περιορισ µ οί του λόγου : ο περιορισ µ ός του στριπτήζ :
Erie ν. Pap.s
∆. Ά µ εσοι περιορισ µ οί του λόγου : το κάψι µ ο του σταυρού :
R.A.V. v. City of St. Paul
Ε. E λευθερία του λόγου ενάντια στην ελευθερία του λόγου : µ ια ε -
πιστροφή στη στάθ µ ιση ; H απόφαση για τα κινητά τηλέφωνα :
Bartnicki v. Vopper
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ∆ EYTEPO
ANAME Σ A Σ THN KINH Σ H KAI THN Π PA Ξ H:
OI ∆ IKA Σ TIKE Σ TEXNIKE Σ
1. Ο δικαστής µ προστά στη σύγκρουση : οι δικαστικές τεχνικές
2. T α εργαλεία του δικαστή : κανόνες , αρχές και γνώ µ ονες
3. Η αναζήτηση της στάθ µ ισης στην αναλογικότητα και της αναλογι -
κότητας στη στάθ µ ιση στις δικαστικές τεχνικές
Α. Ad hoc στάθ µ ιση
Β. Κατηγορική ( εννοιολογική ) στάθ µ ιση. E ξονυχιστικός έλεγχος :
συσχετισ µ ός µ έσου - σκοπού
Γ. A ναλογικότητα
4. Η αναζήτηση της στάθ µ ισης στην αναλογικότητα και της αναλογι -
κότητας στη στάθ µ ιση στις δικαστικές αποφάσεις
Α. Ακολουθώντας κανόνες. (H εννοιολογική στάθ µ ιση της Π p ώ -
της Τροποποίησης στο A νώτατο ∆ικαστήριο των H Π A)
Β. Ελέγχοντας εξονυχιστικά. (O σκοπός του περιορισ µ ού στην α -
µ ερικανική νο µ ολογία )
Γ. Σταθ µ ίζοντας. ( Μια επιστροφή στη συγκεκρι µ ένη στάθ µ ιση α -
πό το Ανώτατο ∆ικαστήριο των Η. Π. Α.)
∆. Ακολουθώντας τα βή µ ατα της αναλογικότητας. (H ελευθερία
της έκφρασης στο E υρωπαϊκό ∆ικαστήριο ∆ικαιω µ άτων του
A νθρώπου
Ε. Εναλλάσσοντας τη στάθ µ ιση και την αναλογικότητα. (M ια α -
ναφορά στην A υστραλιανή προστασία του πολιτικού λόγου )
ΣΤ. Τεχνική και δικαίω µ α. Η ένταξη της τεχνικής στη θεώρηση του
δικαιώ µ ατος