Ο ΝΕΟΣ Ν. 5090/2024 για τους Ποινικούς Κώδικες
• Οι τροποποιήσεις του ΠΚ με τον Ν. 5090/2024 • Οι επεμβάσεις στον νέο ΚΠΔ με τον Ν. 5090/2024
Ο ΝΕΟΣ Ν. 5090/2024 για τους Ποινικούς Κώδικες
• Οι τροποποιήσεις του ΠΚ με τον Ν. 5090/2024 • Οι επεμβάσεις στον νέο ΚΠΔ με τον Ν. 5090/2024
Εισηγητές: Νικόλαος Μπιτζιλέκης, Θεοχάρης Δαλακούρας
Εισηγητές
Θεοχάρης Ι. Δαλακούρας, Καθηγητής Νομικής Σχολής ΔΠΘ, Δικηγόρος
Το σεμινάριο πραγματοποιήθηκε στις 13/05/2024 - 22/05/2024 με διαδικτυακή παρουσία.
Διάρκεια
12 ώρες
Σε συνεργασία
Γενικά
Η Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Λευκωσίας και οι Εκδόσεις Σάκκουλα ΑΕ διοργανώνουν Διαδικτυακό Εκπαιδευτικό Σεμινάριο Εξειδίκευσης και Εμβάθυνσης 12 ωρών στις νέες διατάξεις του ΠΚ και του ΚΠΔ μετά τις τροποποιήσεις που επέφερε ο Ν. 5090/2024.
Σε ποιους απευθύνεται
Το Εκπαιδευτικό Σεμινάριο απευθύνεται σε δικηγόρους, δικαστικούς λειτουργούς, ασκούμενους δικηγόρους, φοιτητές και ερευνητές που επιθυμούν να ενημερωθούν για την εφαρμογή στην πράξη των νέων διατάξεων του ΠΚ και του ΚΠΔ.
Στόχος
Ο νόμος 5090/2024 που ψήφισε πρόσφατα η Βουλή αποτελεί μια σημαντική επέμβαση στη γενικότερη φυσιογνωμία των δυο βασικών ποινικών κωδίκων, τόσο του Ποινικού Κώδικα όπως και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. Πρόκειται για μια σειρά σημαντικών αλλαγών που επήλθαν τόσο στην κυρωτική πολιτική της Πολιτείας όσο και στη δικονομική μεταχείριση των ποινικών υποθέσεων. Ειδικότερα οι αλλαγές στην Ποινική Δικονομία σηματοδοτούν μια μετάλλαξη στη μορφή της ποινικής δίκης. Μετάλλαξη που εντοπίζεται αρχικά στις ρυθμίσεις για την έγερση της ποινικής δίωξης και ιδίως την αρχειοθέτηση μιας καταγγελίας, προβάλλει με έμφαση σε ειδικότερα τμήματα της ανακριτικής διαδικασίας, ενισχύεται με τις ρυθμίσεις στο στάδιο της ενδιάμεσης διαδικασίας, αλλά και με τις αμφιβόλου συνταγματικότητας ρυθμίσεις σχετικά με ζητήματα αρμοδιότητας των δικαστηρίων και ολοκληρώνεται, τέλος, με τις τροποποιήσεις αναφορικά με την ακροαματική διαδικασία, τα ένδικα μέσα και τις εναλλακτικές διαδικασίες. Αντίστοιχες ευρείες τροποποιήσεις περιλαμβάνονται και σε μια σειρά διατάξεων του Ποινικού Κώδικα, τόσο στο Γενικό Μέρος με τις αλλαγές σε θέματα ποινών (νέα όρια ποινών, μείωση και ελαφρυντικά, μετατροπή της ποινής σε χρήμα, αναστολή, υφ' όρο απόλυση), όσο και στο Ειδικό Μέρος με τις τροποποιήσεις βασικών αδικημάτων, ιδίως των κοινώς επικινδύνων εγκλημάτων (λ.χ. εμπρησμός δάσους, παράνομη οδήγηση), και τις σημαντικές αλλαγές στα εγκλήματα κατά της τιμής καθώς και στα εγκλήματα δωροληψίας/δωροδοκίας με την αναγνώριση για πρώτη φορά στην ελληνική νομοθεσία ποινικής ευθύνης στα νομικά πρόσωπα (άρ. 134, 135). Εκπαιδευτικός στόχος του Σεμιναρίου είναι η ανάλυση και η αντιμετώπιση όλων των ζητημάτων που ανακύπτουν στην πράξη.
Οι τροποποιήσεις του ΠΚ - Νικόλαος Μπιτζιλέκης
- Η φιλοσοφία των μεταρρυθμίσεων του ν. 5090 στο Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο
- Το Γενικό Μέρος του ΠΚ
- 2.1. Η νέα διάταξη του άρθρου 47 ΠΚ για τη συνέργεια
- 2.2. Οι αλλαγές στο κυρωτικό σύστημα
- 2.2.1. Οι νέες απειλούμενες ποινές – οι χρηματικές ποινές – το νέο μέτρο ασφαλείας της απέλασης αλλοδαπού
- 2.2.2. Μείωση ποινής και ελαφρυντικά
- 2.2.3. Η επάνοδος της μετατροπής σε χρηματική ποινή και η μετατροπή σε κοινωφελή εργασία
- 2.2.4. Αναστολή ποινής
- 2.2.5. Απόλυση υπό όρο
- Το Ειδικό Μέρος του ΠΚ
- 3.1. Οι αλλαγές στα εγκλήματα δωροληψίας και δωροδοκίας. Ειδικότερα η ποινική ευθύνη των νομικών προσώπων (άρ. 134, 135 ν. 5090/24)
- 3.2. Η διατάραξη της λειτουργίας της δημόσιας υπηρεσίας
- 3.3. Παραβίαση δικαστικών αποφάσεων κ.λπ.
- 3.4. Τα κοινώς επικίνδυνα εγκλήματα
- 3.4.1. Ειδικότερα ο εμπρησμός δάσους
- 3.4.2 Η παράνομη οδήγηση
- 3.5. Ανθρωποκτονία από αμέλεια
- 3.6. Σωματική βλάβη αδυνάμων ατόμων
- 3.7. Παράνομη βία και απειλή σε βάρος ανηλίκων
- 3.8. Πορνογραφία ανηλίκων
- 3.9. Το νέο καθεστώς των εγκλημάτων κατά της τιμής
- 3.10. Εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας (η επιστροφή της απρόκλητης φθοράς ξένης ιδιοκτησίας)
Οι επεμβάσεις στον νέο ΚΠΔ - Θεοχάρης Ι. Δαλακούρας
Ι. Εισαγωγικές σκέψεις
- 1. Η φιλελεύθερη φυσιογνωμία του ΚΠΔ. Χαρακτηριστικά του νέου ΚΠΔ
- 2. Οι στοχεύσεις του Ν. 5090/2024 περί επιτάχυνσης και οι επενέργειές τους στη μορφή της ποινικής δίκης
ΙΙ. Οι ρυθμίσεις του Ν. 5090/2024 στο στάδιο της προδικασίας
- 1. Η ποινική δίωξη και οι τροποποιήσεις στο άρθρο 43 ΚΠΔ
- 2. Η τροποποίηση στο παραδεκτό της έγκλησης και της προσφυγής του εγκαλούντος (άρθρα 52 και 53 ΚΠΔ)
- 3. Η αναβολή της ποινικής δίωξης επί προδικαστικών ποινικών ζητημάτων ή ζητημάτων αστικής – διοικητικής φύσεως (άρθρα 59 παρ. 2 και 61 ΚΠΔ)
- 4. Η ανακριτική διαδικασία και οι τροποποιήσεις της στα άρθρα 218, 227 παρ. 1, 238Α, 254, 265, 269 παρ. 3 εδ. β, 283 παρ. 1, 284 παρ. 3, 288, 291 παρ. 3 ΚΠΔ
ΙΙΙ. Οι ρυθμίσεις του Ν. 5090/2024 στο στάδιο της ενδιάμεσης διαδικασίας
- 1. Η διεύρυνση της απευθείας κλήσης ως τρόπου παραπομπής επί κακουργημάτων των ειδικών ποινικών νόμων (άρθρο 309 ΚΠΔ)
- 2. Η προσφυγή κατά της απευθείας κλήσης (άρθρα 322 και 323 ΚΠΔ)
ΙV. Η καθ’ ύλην αρμοδιότητα
- 1. Η αρμοδιότητα του ΜΟΔ-ΜΟΕ (άρθρα 404-405 ΚΠΔ)
- 2. Η αρμοδιότητα του Μονομελούς Εφετείου (άρθρο 110 ΚΠΔ)
- 3. Η αρμοδιότητα του Τριμελούς Εφετείου (άρθρο 111 ΚΠΔ)
- 4. Η κατάργηση του Πενταμελούς Εφετείου και η σύσταση Τριμελούς Εφετείου Β΄Βαθμού (άρθρα (άρθρα 7, 8, 111 ΚΠΔ)
- 5. Η αρμοδιότητα του μονομελούς πλημμελειοδικείου (άρθρο 115 ΚΠΔ)
V. Οι τροποποιήσεις σε επιμέρους διατάξεις της διαδικασίας στο ακροατήριο
- 1. Η εξέταση μαρτύρων στο ακροατήριο (άρθρα 215 και 500 ΚΠΔ)
- 2. Η εξέταση με τεχνολογικά μέσα στο ακροατήριο (άρθρο 238Α ΚΠΔ)
- 3. Ο υποχρεωτικός διορισμός συνηγόρου (άρθρο 340 ΚΠΔ)
- 4. Η ενημέρωση για ορθότερο νομικό χαρακτηρισμό (άρθρο 343 ΚΠΔ)
- 5. Η αναβολή για λόγους ανώτερης βίας ή σοβαρούς λόγους υγείας (άρθρο 349 ΚΠΔ)
VΙ. Οι τροποποιήσεις στις διατάξεις των εναλλακτικών διαδικασιών και ιδίως της ποινικής διαπραγμάτευσης (άρθρα 48, 49, 301, 302, 303 ΚΠΔ)
VΙΙ. Οι αλλαγές στο πεδίο των ενδίκων μέσων (άρθρα 478, 487, 489, 497, 512 ΚΠΔ)
Κατά την έναρξη των μαθημάτων θα παρασχεθεί βιβλιογραφικό και νομολογιακό υλικό. Οι συμμετέχοντες θα έχουν, ακόμη, καθόλη τη διάρκεια του Εκπαιδευτικού Σεμιναρίου, πρόσβαση στη βάση νομικών δεδομένων sakkoulas-online.
Κατά την ολοκλήρωση του Εκπαιδευτικού Σεμιναρίου θα παρέχονται στους συμμετέχοντες Βεβαιώσεις Συμμετοχής, υπογραμμένες από τους διδάσκοντες και τον Κοσμήτορα της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας.
Οι Εκδόσεις Σάκκουλα ΑΕ διατηρούν το δικαίωμα α) να αναβάλουν την πραγματοποίηση του Εκπαιδευτικού Σεμιναρίου ή β) να ματαιώσουν την προγραμματισμένη πραγματοποίηση αυτού έως δύο (2) τουλάχιστον ημερολογιακές ημέρες πριν από την έναρξη του Εκπαιδευτικού Σεμιναρίου σε περίπτωση που καθίσταται αδύνατη η πραγματοποίησή του από οποιαδήποτε αιτία.
ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ
Ακαδημαϊκά Υπεύθυνος: ΑΝΤΩΝΗΣ ΜΑΝΙΤΑΚΗΣ, Επικεφαλής Επιστημονικής Επιτροπής
Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Λευκωσίας
Νικόλαος Μπιτζιλέκης, Καθηγητής Νομικής Σχολής ΑΠΘ
Ο Νικόλαος Μπιτζιλέκης είναι πτυχιούχος του Τμήματος Νομικής της Σχολής Ν.Ο.Π.Ε. του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1979). Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Ποινικό Δίκαιο στο Πανεπιστήμιο της Κολωνίας ως υπότροφος της DAAD, όπου και αναγορεύθηκε αριστούχος διδάκτορας Νομικών Επιστημών της εκεί Νομικής Σχολής (1984). Υπήρξε στη συνέχεια υπότροφος του Ιδρύματος Alexander von Humboldt για μεταδιδακτορική έρευνα στη Γερμανία (1988, 1992, 2010). Το 1988 εξελέγη Λέκτορας Ποινικού Δικαίου στο Τμήμα Νομικής του Α.Π.Θ, στη συνέχεια Επίκουρος Καθηγητής (1992), Αναπληρωτής Καθηγητής (1996) και από το 2000 είναι Καθηγητής στο ίδιο Τμήμα.
Διδάσκει όλο τον κύκλο των μαθημάτων Ουσιαστικού Ποινικού Δικαίου σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο. Διδάσκει επίσης Ποινικό Δίκαιο στην Εθνική Σχολή Δικαστών.
Είναι μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, μέλος της συντακτικής επιτροπής του νομικού περιοδικού «Ποινικά Χρονικά» και μέλος του Board of Editors του περιοδικού EuCLR (European Criminal Law Review). Υπήρξε επίσης μέλος της πρώτης (2006-2009) και της δεύτερης (2010-2011) εθνικής επιτροπής για τη σύνταξη νέου Ποινικού Κώδικα. Στο διάστημα 2004-2006 υπήρξε μέλος της ευρωπαϊκής επιτροπής του προγράμματος AGIS (για την ευρωπαϊκή ποινική δικαιοσύνη), ενώ από το 2007 μετέχει στην ομάδα καθηγητών Ποινικού δικαίου έντεκα ευρωπαϊκών χωρών για μια αντεγκληματική πολιτική στην Ευρώπη (European Criminal Policy Initiative). Από το 2007 έως το 2009 χρημάτισε Αναπληρωτής Πρόεδρος και από το 2009 έως το 2013 Πρόεδρος του Τμήματος Νομικής της Σχολής Ν.Ο.Π.Ε του Α.Π.Θ. Υπήρξε επίσης μέλος του Δικαστηρίου Αγωγών Κακοδικίας και αναπληρωματικό μέλος του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου. Από το 2016 είναι μέλος του Εργαστηρίου Ιατρικού Δικαίου και Βιοηθικής της Νομικής Σχολής ΑΠΘ και του European Network on Health, Law & Bioethics (HeaLab EuroNet) με ομιλίες σε ιατρικά συνέδρια και μαθήματα σε σεμινάρια.
Θεοχάρης Δαλακούρας, Καθηγητής Νομικής Σχολής ΔΠΘ, Δικηγόρος
Σπούδασε νομικά στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και αμέσως μετά εγγράφηκε και παρακολούθησε το μεταπτυχιακό τμήμα Ποινικών Επιστημών της Νομικής Σχολής Θεσσαλονίκης. Από τον Οκτώβριο του 1982 μέχρι τον Ιούνιο του 1986 μετεκπαιδεύτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Κολωνίας της Γερμανίας, όπου συνέγραψε τη διδακτορική του διατριβή για τις αποδεικτικές απαγορεύσεις, η οποία κρίθηκε και βαθμολογήθηκε με το βαθμό «summa cum laude - άριστα».
Από τον Νοέμβριο του 1987 υπηρετεί στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και ήδη από τον Μάιο του 2009 ως τακτικός Καθηγητής στον Τομέα Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών, ενώ συνάμα είναι δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω στον Δικηγορικό Σύλλογο Ροδόπης. Παραλλήλως είναι Καθηγητής στη Σχολή Αστυνομίας Κομοτηνής, ενώ διδάσκει και στο Επιμορφωτικό Τμήμα της Σχολής Δικαστών.
Παραλλήλως είναι μέλος πολλών επιστημονικών και πανεπιστημιακών επιτροπών, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Ποινικού Δικαίου, της Ένωσης Ελλήνων Ποινικολόγων και της Εταιρείας Νομικών Βορείου Ελλάδος, ενώ μετέχει και σε Επιτροπές του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για τον εξορθολογισμό της ποινικής διαδικασίας.
Έχει τιμηθεί με σημαντικές ευρωπαϊκές υποτροφίες, όπως η DAAD, η Max Planc Stiftung και ιδίως η Alexander von Humboldt Stiftung, στο πλαίσιο της οποίας συνεργάστηκε ερευνητικά με συναδέλφους καθηγητές από τα Πανεπιστήμια του Μονάχου, της Κολωνίας και το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου.
Στη συνεδρίαση 191/27.06.2014 εξελέγη Διευθυντής του Τομέα Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών της Νομικής Σχολής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης.